اثرات خروج انگلیس از اتحادیه اروپا بر بازارهای داخلی و بین‌المللی ارز

پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- یک اقتصاددان با اشاره به دلایل ایجاد رکود اقتصادی پس از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، گفت: تضعیف پوند در برابر سایر ارزها، قطعاً بر قیمت نفت برنت دریای شمال تأثیر می‌گذارد که این کاهش ارزش، افت قیمت نفت برنت را در پی خواهد داشت.

مرتضی بکی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره به خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، اظهارداشت: بر اساس معاهدات اتحادیه اروپا هر کشوری که می‌خواهد از اتحادیه خارج شود باید آن را به اتحادیه اعلام کند تا اتحادیه براساس آن تصمیم بگیرد.

وی افزود: بعد از خروج هر کدام از کشورهای عضو اتحادیه، روابط آنها با سایر کشورهای عضو و اتحادیه و همچنین بازار مشترک اروپا نیازمند توافقات است.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: در واقع بعد از خروج انگلستان از اتحادیه باید با کشورهای دیگر به صورت جداگانه وارد مذاکره شود و توافقاتی شکل بگیرد که این فرایند زمان‌بر است. انگلستان بر اساس تصمیمات مردمی و یا به تعبیر رفراندوم به خروج از اتحادیه مبادرت می‌کند.

وی با بیان اینکه دیوید کامرون با این تصمیم موافق بود و حتی زمانی که کاندیدای نخست‌وزیری بود اعلام کرد اگر به قدرت بیایم این رفراندوم را برگزار می‌کنم، گفت: هم اکنون بحث کناره‌گیری کامرون تا ماه اکتبر مطرح است و معلوم نیست حزب محافظه‌کار چه کسی را جایگزین کامرون خواهد کرد. بنابراین باید منتظر تحولات تا ماه اکتبر باشیم و پس از مشخص شدن فرد جایگزین کامرون توافقات با اتحادیه اروپا مطرح شود.

به گفته وی یکی از گزینه‌ها این است که انگلستان عضو اتحادیه نباشد اما از فواید بازار مشترک اتحادیه اروپا استفاده کند.

* دلایل پیش‌بینی حرکت اقتصاد انگلستان به سمت رکود

بکی با اشاره به حضور گسترده شرکت‌های خارجی در انگلیس، افزود: این شرکت‌ها بر اساس قوانین اتحادیه معاف از مالیات و یکسری فرایندها و استانداردها بودند،اما پس از خروج از اتحادیه تمام این معافیت‌ها از بین خواهد رفت و شرکت‌ها ملزم به اخذ مجوزهای مجدد خواهند شد.

این اقتصاددان افزود: این پدیده حجم فعالیت‌های اقتصادی در انگلستان را با مخاطره مواجه می‌کند و احتمال شکل‌گیری رکود در این کشور را افزایش می‌دهد که متعاقب آن رکود، تضعیف پوند در برابر سایر ارزها پیش‌بینی می‌شود.

* رکود تا یک سال آینده بر اقتصاد انگلستان حاکم خواهد بود

بکی با بیان اینکه ارزش هر ارز در برابر سایر ارزها بر اساس عملکرد اقتصاد و حجم تولید ناخالص داخلی تعیین می‌شود و رکود در انگلستان یکی از عوامل کاهش ارزش پوند است، گفت: تا یک سال آینده شاهد رکود در اقتصاد انگلستان به دلیل کاهش سرمایه‌گذاری، افزایش نگرانی و نااطمینانی نسبت به توافقات خواهیم بود.

* فریدمن فروپاشی اتحادیه‌های پولی و اروپا را پیش‌بینی کرده بود

وی با اشاره به پیش‌بینی برخی اقتصاددانان جهان از فروپاشی اتحادیه اروپا، اظهارداشت: برخی تحلیلگران از جمله میلتون فروپاشی اتحادیه پولی اروپا این مسأله را مطرح کرده بود و در خصوص اتحادیه اروپا هم این پیش‌بینی را داشت.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه خروج نروژ یک زنگ خطر برای اتحادیه اروپا بود و خروج انگلستان می‌تواند این مسأله را تشدید کند، تصریح کرد: البته این اقدام انگلستان می‌تواند یکسری اقدامات تنبیهی از سوی اتحادیه اروپا را در پی داشته باشد چرا که هم اکنون برای نروژ یکسری محدودیت‌هایی در نظر گرفته شده است.

وی افزود:‌ خروج انگلستان این تهدید را برای اتحادیه ایجاد کرده و این مسأله احتمال فروپاشی اتحادیه اروپا را تقویت می‌کند. البته زمزمه‌هایی در خصوص تضعیف یورو هم به گوش می‌رسد و در صورت فروپاشی اتحادیه تضعیف یورو شدت می‌گیرد و در برابر دلار از لحاظ ارزش افت دارد.

* دلار در برابر یورو و پوند تقویت می‌شود

بکی با اشاره به خروج از آمریکا از رکود و افزایش رشد اقتصادی این کشور که افزایش نرخ بهره را در پی داشته است، گفت: افزایش نرخ بهره دو پدیده را در پی خواهد داشت. از یک طرف دلار در برابر سایر ارزها تقویت می‌شود و از طرف دیگر تقویت دلار در برابر یورو که مدت‌هاست آغاز شده شدت می‌گیرد چرا که یورو در پی احتمال فروپاشی اتحادیه اروپا تضعیف شده است،بنابراین پیش‌بینی می‌شود نرخ برابری دلار و یورو در ماه‌های ‌آینده به سمت تقویت دلار و تضعیف یورو بیانجامد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا بازار داخلی از این تحولات تاثیر می‌پذیرد، اظهار داشت: بانک مرکزی آنچه که در سطح بین‌المللی رخ می‌دهد را مبنا قرار داده براساس آن نرخ رسمی را اعلام می‌کند.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: متوسط برابری نرخ دلار و یورو که در بازارهای بین‌المللی تسویه می‌شود بانک مرکزی آن را به عنوان نرخ روز بعد اعلام می‌کند و بر اساس آن اگر در بازارهای بین‌المللی یورو تضعیف شود در بازار داخلی تضعیف یورو را خواهیم داشت اما بخشی از این نوسانات در بازار داخلی به دلیل این است که برخی سرمایه‌گذاران از آینده بازار نگرانی دارند.

* احتمال کاهش قیمت نفت برنت در پی افت ارزش پوند

وی با تاکید بر اینکه فروپاشی احتمالی اتحادیه در پی خروج انگلستان می‌تواند مخاطراتی برای اقتصاد ایران داشته باشد، گفت: احتمال کاهش قیمت نفت و در پی آن کسری بودجه دولت ممکن است دولت را مجبور به استفاده از سیاست‌های انبساطی کند که نتیجه این سیاست‌ها منجر به افزایش نرخ تورم می‌شود.

بکی ادامه داد: مجموعه این عوامل باعث شکل‌گیری مخاطرات و نگرانی‌ها در بازار ارز شده است و به همین دلیل در روزهای گذشته دلار و ارزهای خارجی افزایش و ارزش ریال در برابر آنها کاهش یافت اما نرخ برابری دلار و یورو به همان نسبتی است که در بازارهای بین‌المللی تعیین می‌شود.

وی با بیان اینکه این نوسانات در بازار ارز، در شرایط فعلی طبیعی است، افزود: وقتی در انگلستان پوند تضعیف شود قطعاً بر قیمت نفت برنت دریای شمال تأثیر می‌گذارد و بازار نفت متأثر از آن، کاهش قیمت را تجربه می‌کند. این مسأله فعالان اقتصادی را به این سمت برده که کاهش قیمت نفت در آینده رخ خواهد داد.

* مخاطرات غیرمستقیم تحولات سیاسی و اقتصادی اروپا بر بازار ارز ایران

این اقتصاددان اضافه کرد: اگر دولت با قیمت پایین‌تری نفت بفروشد از عهده مخارج خود بر نخواهد آمد و در نهایت تصمیم به اتخاذ سیاست‌های تورم‌زا می‌کند،بنابراین در صورت تحقق این پیش‌بینی‌ها به نظر می‌رسد در دو سال آینده افزایش نرخ تورم را خواهیم داشت.

وی با بیان اینکه روابط انگلستان با اتحادیه‌ اروپا در آینده بر تغییر قیمت ارز و بازار نفت تأثیرگذار است، تصریح کرد: اینکه انگلستان چقدر توانایی چانه‌زنی دارد تا بتواند مسائل را طراحی کند موارد مختلف از جمله قیمت نفت تأثیرگذار است،البته تا ماه اکتبر مسائل چندان روشن نیست اما در همین مدت کوتاه اثرات منفی خود را گذاشته است. ممکن است انگلستان بتواند روابط مثبتی با اتحادیه اروپا برقرار کند اما برای مشخص شدن این مسأله باید تحولات آینده را نظاره کرد.

بکی در پاسخ به این سؤال که سیاست‌گذار بازار ارز چه اقدامی را باید انجام دهد، گفت: بانک مرکزی تا آنجا که می‌تواند باید در برابر سیاست‌هایی که منجر به کاهش ارزش پول ملی می‌شود جلوگیری کند. کاهش ارزش ریال در برابر دلار برای تولید داخلی مثبت است اما جهش یکباره نرخ ارز و کاهش بیش از اندازه ریال در برابر سایر ارزها می‌تواند اثرات مخربی را داشته باشد. در صورت بروز این پدیده هدف تک‌نرخی کردن ارز از دست خواهد رفت.

* تحولات سیاسی اتحادیه تاثیر مستقیم بر بازار ارز ایران ندارد

این اقتصاددان افزود: نباید رفتار سیاست‌گذار تکانشی و پیرو تحولات بازار باشد چرا که در غیر این صورت جهش نرخ ارز رخ خواهد داد و بازار و امکان یکسان‌سازی نرخ ارز برای سال جاری را منتفی خواهد کرد. ولی آنچه که مسلم است تضعیف پول ملی در برابر ارزهای خارجی چندان مرتبط با تحولات سیاسی اتحادیه اروپا نیست و بیشتر نسبت دلار بر یورو در بُعد بین‌المللی را تحت تأثیر قرار خواهد داد.

وی با بیان اینکه تضعیف ریال در برابر دلار تحت تأثیر انتظارات تورمی و کاهش قیمت نفت است، گفت: دولت می‌تواند این مقوله را با سیاست‌های پولی مانند انتشار اوراق که روش‌ها غیرتورمی تأمین مالی است، هزینه‌های خود را مدیریت کند.

بکی تاکید کرد: بنابراین افزایش نرخ ارز در بازار کاملاً موقتی است،مگر اینکه کاهش قیمت نفت در ماه‌های آینده استمرار یابد اما همانطور که عرض کردم تا اکتبر نمی‌توان تغییرات بازار نفت را پیش‌بینی کرد. تحولات اروپا به صورت مستقیم بر اقتصاد ایران تأثیر ندارد اما جو روانی فعلاً کمی بر بازار تأثیر داشته است.

منبع: فارس