رأی انگلستان به خروج؛ آغاز دومینوی سقوط اتحادیه اروپا و بریتانیای کبیر؟

پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- رأی مردم انگلستان به خروج از اتحادیه اروپا تداوم روندی است که در سال‌های اخیر موجی از تلاش برای استقلال‌طلبی را در اروپا به راه انداخته است.

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، با وجود پیشتازی حامیان خروج در اغلب نظرسنجی‌ها، شاید کمتر کارشناسی واقعا تصور می‌کرد که مردم انگلستان روز پنج‌شنبه به خروج از اتحادیه اروپا رأی دهند.

اما نتایجی که اعلام شد نشان داد موج استقلال‌طلبی که در سال‌های اخیر در اروپا به راه افتاده، قدرتمندتر از آن است که پیشتر تصور می‌شد.

موجی که با تلاش اسکاتلندی‌ها در انگلستان و پس از آن اهالی کاتالونیا در اسپانیا برای استقلال آغاز شد، در ماه‌های اخیر با تشدید بحران پناهجویان و بالا گرفتن اختلاف بین اعضای اتحادیه اروپا، با تقویت احزاب راستگرا و ضد اتحادیه اروپا ادامه یافته است.

نشانه‌های موج ملی‌گرایی و حتی قومیت گرایی در اروپا یکی دو تا نیست. در ماه‌های اخیر هر انتخاباتی که در قاره سبز برگزار شده، با تقویت جایگاه احزاب ملی‌گرا همراه بوده است، از انتخابات منطقه‌ای در فرانسه گرفته تا انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری در اتریش. 

همین چند روز قبل بود که «جورج فریدمن» تحلیلگر برجسته آمریکایی روند کنونی در اروپا را به «رستاخیز ملی‌گرایی» تشبیه کرده و گفته بود که اروپایی‌ها درست یا غلط به این نتیجه رسیده‌اند که اینترناسیونالیسم دیگر جوابگو نیست و ناچار بار دیگر به ناسیونالسیم روی آورده‌اند، چراکه اتحادیه‌های چندجانبه را ناقض حاکمیت ملی خود می‌دانند. 

رأی انگلستان به خروج از اتحادیه اروپا بزرگترین دستاوردی است که جنبش‌های ملی‌گرا در سال‌های اخیر در اتحادیه اروپا داشته‌اند، اما بعید است که این جنبش‌ها به همین دستاورد اکتفا کنند. آن‌ها خروج انگلستان را تازه آغاز یک روند می‌دانند که می‌تواند در نهایت به سقوط اروپای متحد منجر شود.

«نایجل فاراژ» رهبر حزب استقلال انگلستان امروز در حالی که از خوشحالی در پوست خود نمی‌گنجید، اروپا را پیکری «رو به موت» توصیف کرد و گفت امیدوار است که انگلستان تنها کشوری نباشد که از اتحادیه اروپا خارج می‌شود. سوئد، اتریش و ایتالیا کشورهایی بودند که او گفت ممکن است در آینده از جمع 27 کشور باقی مانده خارج شوند. 

احزاب راستگرا در دیگر کشورها از همین حالا تلاش برای تکرار الگوی انگلستان را آغاز کرده‌اند. «مارین لو پن» رهبر حزب جبهه ملی فرانسه بلافاصله بعد از اعلام نتایج همه‌پرسی انگلستان، از دولت فرانسوا اولاند خواست در فرانسه همه همه‌پرسی مشابهی برگزار کند؛ خواسته‌ای که از سوی «گرت ویلدرز» رهبر حزب راستگرا و ضد مهاجرت هلند هم تکرار شد. 

هرچند سران اروپا گفته‌اند که این اتحادیه همچنان حفظ خواهد شد، اما از صحبت‌های آن‌ها پیش از همه‌پرسی هم مشخص بود که حتی مقامات ارشد اروپایی هم چندان به آینده اتحادیه‌ای که مدت‌هاست از دید بسیاری به ابزاری در دست آلمان بدل شده، خوش‌بین نیستند.

نتایج همه‌پرسی نه فقط احزاب ضد اتحادیه اروپا، که جنبش‌های استقلال‌طلب در درون کشورها را هم به تکاپو انداخته و جان تازه‌ای در آن‌ها دمیده است.

هنوز شمارش آرا به اتمام نرسیده بود که «الکس سموند» رهبر سابق حزب ملی اسکاتلند که پارسال به دلیل شکست در همه‌پرسی استقلال کنار رفت، گفت با این نتیجه اسکات‌ها بار دیگر خواستار برگزاری همه‌پرسی خواهند شد تا از لندن جدا شوند.

جنبش شین فین ایرلند هم بیانیه داد و گفت ایرلندی‌ها مخالف خروج از اتحادیه هستند و به همین جهت ایرلند شمالی باید از بریتانیا جدا شده و با پیوستن به همسایه جنوبی، ایرلند متحد شکل بگیرد.

در اسپانیا هم جنبش استقلال کاتالونیا از رأی مردم انگلستان استقبال کرده است. این جنبش مدت‌هاست برای استقلال از اسپانیا تلاش می‌کند. دولت اسپانیا هم از فرصت آشفتگی در انگلستان استفاده کرده و پیشنهاد داده است که مذاکرات برای تعیین تکلیف تنگه راهبردی جبل الطارق که در مالکیت انگلستان و مورد ادعای اسپانیاست، آغاز شود. 

همه این نشان‌ها یک پیام دارد؛ اگر اتحادیه اروپا اصلاح نشود و اختیارات کشورهای عضو افزایش نیابد، خروج انگلستان از اتحادیه می‌تواند آغازی باشد بر پایان اتحادیه اروپایی. در بریتانیا هم همین وضعیت صادق است، اگر لندن اختیارات کشورهای عضو اتحاد پادشاهی را آنطور که وعده داده افزایش ندهد، از حالا باید کار بریتانیای کبیر را پایان یافته دانست و دیوید کامرون را هم که امروز از نخست‌وزیری استعفا داد، پدر «بریتانیای صغیر».

منبع: فارس