وضعیت بازار گاز اروپا چگونه خواهد بود؟

پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- ۱۶ فوریه کمیسیون اروپا "بسته زمستانی" خود را منتشر کرد که شامل اسناد قانونی بوده و تا حدی پایه و اساس اتحاد انرژی کشورهای اروپایی را نشان می داده است. برای کسانی که از مسیر خارج شده اند، در قلب اتحادیه انرژی نگرانی هایی درباره وابستگی به یک منبع انرژی یعنی گاز طبیعی روسیه مطرح شده است.

خبر خوب درباره گاز طبیعی در اروپا این است که در سالهای اخیر، پیشرفت بزرگی برای رقابت در بازار داخلی حاصل شده است. همکاری اروپایی بهترین راهبرد برای افزایش امنیت انرژی به طور کلی است.

خوشبختانه، مقامات اروپایی و بسیاری از سیاستگذاران ملی این استراتژی را اتخاذ کرده اند، و به عنوان یک نتیجه کمیسیون اروپا اکنون می تواند به این جمع بندی برسد که به استثنای ۴ یا ۵ کشور، وابستگی به یک عرضه کننده دیگر مطرح نیست. این بدان معنا نیست که واردات گاز از روسیه با کاهش چشمگیری روبرو شده بلکه به این معناست که گزینه های دیگری نیز ایجاد شده است. شواهد نشان می دهد که دنبال کردن این راهبرد موجب تقویت امنیت انرژی اروپا شده است.

کمیسیون همچنین به درستی به این نتیجه رسیده است که برخی نقص ها در بازار داخلی وجود دارد- در زمینه ارتباط دهندگان داخلی و تاسیسات ذخیره سازی. ولی بازار داخلی اتحادیه اروپا برای گاز طبیعی در مسیر درستی حرکت می کند. علاوه بر این، کمیسیون در راهبرد خود، لحن قبلی اش را تغییر داده و به این مساله اشاره کرده است که گاز طبیعی می تواند نقش مهمی به سوی یک اقتصاد با کربن پایین داشته باشد. این بخشی از یک جامعه زیست محیطی را تشکیل می دهد که انتظار دارد انتقال به یک اقتصاد با کربن کم یک شبه به وجود بیاید. در نهایت قیمت گاز طبیعی به طور چشمگیری کاهش یافته است و این مساله گاز مایع طبیعی ال ان جی را با واردات از طریق خط لوله، رقابتی کرده است.

آیا آینده بازار گاز اروپا با شکوه خواهد بود؟ نه کاملا. در بین خطوطی از راهبرد جدید به این معنا که سیاستگذاران کمیسیون اروپا از نتیجه اقداماتی که خودشان انجام داده اند، راضی نیستند: یک بازار آزاد برای گاز طبیعی.

بله، کمیسیون درباره این صخبت می کند که گاز به یک سوخت مهم برای دستیابی به یک اقتصاد با کربن پایین تبدیل شده ولی به نظر می رسد تمایلی برای پذیرش تبعات آن ندارد. قبل از هر چیز، اگر کسی خرید و فروش کالا را به بازار واگذار کند، رقابتی ترین منابع عرضه همواره پیروز خواهند شد. در اروپا که به شدت به واردات وابسته است، این مساله به معنای افزایش چشمگیر سهم روسیه نروژ و الجزایر در بازار گاز اروپا است چرا که پایین ترین هزینه تولید در منطقه را دارند. به این ترتیب به نظر می رسد عدم تطابق اساسی با یکی از مهمترین اهداف اتحادیه انرژی به وجود می آید که همان تنوع عرضه و کاهش وابستگی به روسیه است.

اگر کمیسیون اروپا این نتیجه را دوست ندارد، باید آن را اعلام کند. کمیسیون اروپا باید اعلام کند که چه کسی هزینه های چنین تصمیمی را بر عهده می گیرد. در شرایطی که هلند تولید متعارف گاز را کاهش داده، برخی ها عقلایی بودن تکیه بر واردات ال ان جی از خاورمیانه را زیر سئوال برده اند. در اروپا شانس داشتن گاز تجاری غیر متعارف کم است.

علاوه بر این اگر گاز طبیعی واقعا یک سوخت پل گونه است که کمیسیون اروپا ادعا می کند، باید قیمت گذاری قابل توجهی برای کربن وجود داشته باشد. قیمت جهانی گاز طبیعی به شدت کاهش یافته و همین طور قیمت زغال سنگ. همان طور که چین به تلاش هایش برای دور شدن از زغال سنگ ادامه می دهد، هند تولید آن را افزایش می دهد و گاز طبیعی جای خود را در بازار آمریکا بیشتر باز می کند و در نتیجه زغال سنگ احتمالا تحت فشار بیشتری قرار می گیرد. این مساله زغال سنگ را به یک رقیب سرسخت برای گاز طبیعیدر اروپا تبدیل خواهد کرد. در حالی که قرار است مقررات متعادلی در زمینه تولید گازهای گلخانه ای در اروپا اجرا شود ولی باید دید آیا این مقررات منجر به تغییر سوخت در سطح کشورهای اروپایی خواهد شد. تا آن زمان، بازارهای آسیایی احتمالا حجم زیادی از ال ان جی را دریافت خواهند کرد و این چالش بزرگی برای اروپا خواهد بود که قصد دارد ال ان جی را یکی از منابع اصلی تامین انرژی خود قرار دهد.

در نهایت، جامعه محیط زیست نگرانی های مشروعی را درباره مسائل مربوط به تقاضای گاز در اروپا مطرح کرده است. با این حال، جامعه محیط زیستی باید نشان دهد که راهبرد اروپا در تضاد با اهداف کربن زدایی بلندمدت است. همین طور بر خلاف آنچه که جامعه زیست محیطی ادعا می کند، اتحادیه اروپا مصمم به کاهش قابل توجه منابع مالی مربوط به پروژه های بازار داخلی نیست. در عوض، اروپا به تلاش های خود برای تکمیل بازار داخلی با توجه به بودجه محدود خود ادامه می دهد. به نظر من اتحادیه اروپا باید هر چه زودتر به یک بازار داخلی کامل دست یابد و از وابستگی به منابع محدود عرضه انرژی رهایی یابد.

اتحادیه اروپا باید یک چشم انداز واقعی برای بازار آینده و بازار گاز طبیعی ارائه کند و اینکه نقش منابع مختلف در دستیابی به یک اقتصاد با کربن پایین تر کدام است. این چشم انداز باید بخشی از راهبرد واقعی گذار انرژی در بلندمدت باشد. کمیسیون اروپا باید بازار داخلی را تکمیل کند و گزینه های مختلفی را برای همه کشورهای عضو به وجود آورد. امنیت عرضه را به فعالان بازار واگذار کند و نتایج آن را بپذیرد.

منبع: بروکینگز