کاهش نرخ سود بانکی چه نفعی برای دولت دارد؟

پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- با توافق بانکی‌ها و مصوبه شورای پول و اعتبار نرخ سود سپرده‌های بانکی از اول اسفند از ۲۰ به ۱۸ درصد و نرخ سود تسهیلات مبادله‌ای از ۲۱ به ۲۰ و تسهیلات مشارکتی از ۲۴ به ۲۲ درصد کاهش یافت. اما این کاهش چه نفعی برای دولت دارد؟

با توافق بانکی‌ها و مصوبه شورای پول و اعتبار نرخ سود سپرده‌های بانکی از اول اسفند ماه امسال از ۲۰ به ۱۸ درصد و نرخ سود تسهیلات مبادله‌ای از ۲۱ به ۲۰ درصد و تسهیلات مشارکتی از ۲۴ به ۲۲ درصد کاهش یافت. اما این کاهش چه نفعی برای دولت دارد؟
داود سوری و پویا جبل عاملی، دو کارشناس اقتصادی می‌گویند هدف دولت از این اقدام، تحریک تقاضا، خروج از رکود و افزایش نرخ رشد اقتصادی بوده است. اهدافی که نمی‌توان پیش‌بینی کرد تا چه میزان ممکن است محقق شوند.
داود سوری در تشریح هدف دولت از کاهش نرخ سود بانک‌ها به اقتصادنیوز  عنوان می‌کند: قطعا نمی‌توان گفت که کاهش نرخ سود بانک ها برای دولت نفع مالی دارد اما احتمالا قصد دولت از کاهش نرخ سود بانک‌ها این است که منابع مالی را با سود کمتری در اختیار تجار و صنعت‌گران قرار دهد تا این افراد بتوانند هزینه تولید و تجارت خود را کاهش دهند.
وی می‌گوید: عمده‌ترین هدف این است که صنعت از رکود خارج شود و کاهش نرخ سود بانک‌ها محرکی است که فعالیت‌های صنعتی را افزایش دهد.
پویا جبل‌عاملی، اقتصاددان هم در گفت‌وگو با اقتصادنیوز در تشریح هدف دولت از کاهش نرخ سود بانک‌ها می‌گوید: احتمالا مهمترین هدف دولت از کاهش نرخ سود بانک‌ها افزایش و تحریک تقاضا و افزایش نرخ رشد اقتصادی است.
به گفته وی، از ابتدای پاییز این مساله مطرح بود که چون با کمبود تقاضا مواجهیم باید نرخ بهره بانک‌ها کاهش یابد تا مصرف و سرمایه‌گذاری افزایش پیدا کند. به عبارتی دولت امیدوار است با این اقدام موجودی انبارها کاهش پیدا کند، تقاضا بالا برود و نرخ رشد اقتصادی هم بهبود یابد.
اما جبل‌عاملی تاکید می‌کند: انتظارات ما از کاهش نرخ سود بانک‌ها یک طرف قضیه است و اینکه آیا این انتظار محقق می‌شود یا نه طرف دیگر قضیه است. چون به گفته وی، الزاما نمی‌توان امیدوار بود که با کاهش نرخ سود بانک‌ها تقاضا تحریک شود و نرخ رشد اقتصادی بهبود یابد.
همچنین وی می‌گوید: ممکن است یکی دیگر از دلایل کاهش نرخ سود بانکی انتظار برای کاهش نرخ بیکاری باشد که به جرات می‌توان گفت این کاهش بر نرخ بیکاری تاثیر مطلق و بسیار کمی خواهد داشت.
اما جبل‌عاملی تاکید می‌کند که کاهش نرخ سود بانک ها بیش از همه برای سیستم بانکی مطلوب است. وی اضافه می‌کند: بانک‌ها مشکلات زیادی در ترازنامه‌های خود دارند و نرخ بهره بالا این مشکلات را افزایش می‌دهد. چون بانک‌ها دارایی نقدی ندارند و با افزایش نرخ بهره بدهی‌شان مدام افزایش می‌یابد و در آینده توان پرداخت این بدهی‌ها را هم ندارند.
وی در همین مورد توضیح می‌دهد: اگر همه بانک‌ها به کاهش نرخ بهره پایبند باشند این کاهش می‌تواند در تراز دارایی بانک‌ها موثر باشد. اما یک نکته وجود دارد و آن این است که کمتر بانکی به کاهش نرخ سود پایبند می‌ماند. چون هر بانکی با تصور اینکه دیگر بانک‌ها نرخ سود خود را کاهش می‌دهند، سعی می‌کنند در یک فضای رقابتی نرخ خود را بالا نگه دارند تا سپرده‌های بیشتری را جذب کنند. همین مساله سبب می‌شود که نرخ سود بانک‌ها عملا کاهش نیابد.
جبل عاملی یادآور می‌شود: باید منتظر ماند و دید آیا تجربه گذشته تکرار می‌شود و بانک‌ها به کاهش نرخ بهره عمل نمی‌کنند یا آنکه این بار این کاهش عملی می‌شود. شاید اگر این کاهش نه امسال بلکه سال آینده اعمال می‌شد ضمانت اجرایی بیشتری داشت و دولت می‌توانست امیدوارتر باشد که این کاهش به تحریک تقاضا و رشد اقتصادی دامن بزند.

منبع : اقتصاد نیوز