پایگاه خبری تحلیلی
فولاد (ایفنا)- با کاهش قیمت
نفت خام به کمترین سطح خود در دهه گذشته، مصرف‌کنندگان بزرگ سوخت انتظار دارند
همگام با این کاهش قیمت، از قیمت سوخت نیز کاسته شود، اما چرا سوخت از این قاعده
پیروی نمی‌کند؟
به گزارش
خبرنگار ایسنا، با روندی که نفت در بازار در پیش گرفته و احتمالا نمی‌توان چندان
به افزایش قیمت در ماه‌های پیش رو امیدوار بود، برخی پیش‌بینی می‌کنند که ممکن
است در آینده‌ای نزدیک قیمت هر لیتر بنزین از ارزش یک بطری آب نیز ارزان‌تر شود،
اما تا کنون سوخت چنین نشانی از پایین آمدن قیمت را آشکار نکرده است.
نفت برنت از
سال گذشته که بشکه‌ای بیش از 100 دلار ارزش داشت امروز با کاهشی در حدود 73 درصدی
به حدود 30 دلار رسیده است، اما این کاهش قیمت در ارزش سوخت در کشورهای مختلف
چندان انعکاسی نداشته است.
چرا قیمت بنزین
طبق پیش‌بینی‌ها کاسته نمی‌شود؟ پاسخ این است که اگرچه قیمت نفت به عنوان اصلی‌ترین
خوراک پالایشگاه‌ها یکی از فاکتورهای اساسی قیمت نهایی سوخت است، اما در کنار آن
حاشیه سود پالایشگاه‌ها و واسطه‌های فروش، نوسانات نرخ ارز و البته مالیات نقش
مهمی را در تعیین قیمت نهایی سوخت بازی می‌کند.
مالیات بخش
نسبتا بزرگی از قیمت سوختی را که رانندگان، شرکت‌های هواپیمایی، کشتی‌رانی و یا هر
مصرف‌کننده سوخت دیگری در دنیا می‌پردازد در بر می‌گیرد. این مالیات هم شامل
مالیاتی می‌شود که در نهایت از پالایشگاه‌ها بابت درآمد گرفته می‌شود و هم شامل
مالیات بر ارزش افزوده‌ای است که خریداران آن را بابت مصرف می‌پردازند.
بنابراین در
بسیاری از کشورها حتی اگر سوخت رایگان باشد، هیچ پولی برای انتقال سوخت دریافت
نشود و خرده فروشان نیز سودی دریافت نکنند، شاید خریدار نهایی مجبور باشد پولی را
بابت مالیات به دولت پرداخت کند.
پس از مالیات،
قیمت نفت بزرگترین بخش قیمت نهایی سوخت را تشکیل می‌دهد، اما این بخش نیز خود به
قسمت‌های مختلفی تقسیم می‌شود. در این بخش نیز مالیات نقش مهمی را ایفا می‌کند،
دولت‌ها در سراسر دنیا از شرکت‌های نفتی بابت درصدی از سود و عوارض صادراتی مالیات
طلب می‌کنند. بخش‌های دیگر قیمت نفت هزینه‌ای است که بابت اکتشاف، عملیات و سرمایه‌گذاری
خرج می‌شود.
از سوی دیگر
قیمت نفت، مثل تمام محصولات دیگر تابع بازی عرضه و تقاضا است و حالا عرضه در سطحی
بالاتر از تقاضای بازار قرار گرفته و البته توافق چندان محکمی نیز بین
تولیدکنندگان نفت اوپکی و غیر اوپکی برای اتخاذ سیاست مناسبی در این زمینه صورت
نگرفته است.
حاشیه سود عمده‌فروشان
و خرده فروشان سوخت نیز بخش دیگر از قیمت سوخت در کشورهای مختلف را تشکیل می‌دهد،
البته این حاشیه سود بخش چندان بزرگی از قیمت نهایی را تشکیل نمی‌دهد چراکه در
کشورهایی که شرکت‌های مختلف سوختی برای به دست آوردن مشتری‌شان باید با یکدیگر
رقابت داشته باشند حاضرند از بخشی از سود خود چشم‌پوشی کنند، اگرچه شرکت‌ها و
برندهای مختلف بنزین همواره به این متهم می‌شوند که قیمت سوخت را به سرعت افزایش
می‌دهند اما در پایین آوردن آن کندترین روش را در پیش می‌گیرند.
نوسانات نرخ
ارز نیز نباید در تعیین قیمت نفت خام و البته بنزین نادیده گرفته شود، به طوریکه
گاه قیمت هر بشکه نفت خام کاهش می‌یابد ولی قیمت نهایی که کشورها بابت خرید آن می‌پردازند
با در نظر داشتن ارزش ارز نسبت به واحد پولی آن کشور ممکن است کاهش نیافته باشد.
منبع: ایسنا