پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- در حال‌حاضر، بازار نفت خام در رکود به سر می‌برد. قیمت‌های
جهانی نفت به پایین‌ترین مقادیر طی چند سال اخیر رسیده و برخی تحلیل‌گران بر این
باورند که در آینده شاهد قیمت‌های پایین‌تر نیز خواهیم بود.
در حالی‌که
وقوع چنین امری، چندان دور از انتظار نیست، اما چشم‌انداز بلندمدت قیمت‌ها مسلماً
متفاوت خواهد بود. در واقع، سیر رویدادها حاکی از آن است که باید منتظر تکرار
تاریخ و افزایش چشمگیر قیمت‌ها طی سال‌های آتی باشیم.
در اوایل
سال 2005، بود که تحلیل‌گران بانک گلدمن ساکس نسبت به افزایش قابل‌توجه قیمت‌ها
هشدار داده و در زمانی که قیمت نفت به‌طور متوسط 50 دلار به‌ازای هر بشکه بود،
پیش‌بینی کردند که تا سال 2009، قیمت‌ها ممکن است تا 105 دلار به‌ازای هر بشکه
افزایش یابد. البته این پیش‌بینی، عملاً محافظه‌کارانه از آب درآمد.
در اوایل
سال 2008، قیمت‌ها به بیش از 120 دلار به‌ازای هر بشکه رسید و گلدمن ساکس ضمن
اصلاح پیش‌بینی‌های خود، این‌بار اعلام کرد که «طی شش تا 24 ماه آتی، احتمال زیادی
وجود دارد که قیمت‌ها تا 150 تا 200 دلار به‌ازای هر بشکه افزایش یابد، با این
وجود، پیش‌بینی قطعی این‌که قیمت‌ها نهایتاً تا چه‌حد بالا می‌رود و مدت‌زمان بالا
ماندن قیمت‌ها، میسر نیست».
این پیش‌بینی‌ها
بر اساس افزایش تقاضا و تضعیف عرضه، ارائه شد. در واقع، این باور وجود داشت که
تقاضای چین افزایش می‌یابد و طی یک دهه، مصرف نفت این کشور دو برابر خواهد شد و در
مقابل، با توجه به روند کاهشی تولید نفت در خلیج مکزیک و روسیه و ظرفیت ذخیره
پایین اوپک، عرضه کاهش می‌یابد.
از سوی
دیگر، مسئله برنامه هسته‌ای ایران و نحوه مواجهه غرب با این مسئله، توقف تولید در
نیجریه بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت در آفریقا به دلیل حملات شبه‌نظامیان و کاهش
تولید در ونزوئلا به دلیل مشکلات اقتصادی، قیمت‌های جهانی نفت را تحت‌تأثیر قرار
داد.
به این
ترتیب، قیمت‌ها ظرف چند ماه، تا بیش از 130 دلار به‌ازای هر بشکه افزایش یافت.
اگرچه پس از آن به‌دنبال بروز بحران مالی جهانی، قیمت‌ها سریعاً کاهش یافت، اما طی
دو سال مجدداً شاهد احیاء قیمت و سه‌رقمی‌شدن آن بودیم. در واقع، دلیل این امر آن
بود که نگرانی‌های مسبب افزایش قیمت، برطرف نشده بود و همچنان وجود داشت. اکنون
نیز نگرانی‌های مشابهی وجود دارد، اگرچه مازاد عرضه موقتی فعلی در بازار، سبب
پنهان‌ماندن آن شده است.
طی یک سال
اخیر، مازاد عرضه سبب سقوط قیمت‌ها و متعاقباً تحریک تقاضا و کاهش رشد عرضه، شده
است. بر اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده، تقاضای جهانی برای نفت که
در سال 2014 تنها 700 هزار بشکه در روز رشد داشت، در سال 2015، افزایش یافته و
انتظار می‌رود که رشد 1.4 میلیون بشکه‌ای در روز را تجربه کند. این میزان رشد
تقاضا، برای سال 2016 نیز برآورد شده است. بنابراین، رشد تقاضا می‌تواند به‌زودی
سبب آغاز جذب مازاد عرضه موجود در بازار شود.
از طرف
دیگر، میزان تولید نفت خام در جهان نیز روبه کاهش نهاده است. بنا به گزارش اداره
اطلاعات انرژی ایالات متحده، سطح تولید نفت این کشور در سال 2015، به اوج خود
رسیده و انتظار می‌رود که 570 هزار بشکه در روز کاهش یابد. به‌علاوه، سطح تولید در
مناطقی نظیر خلیج مکزیک نیز کاهش یافته است. سطح تولید در خلیج مکزیک که سال 2004
به 3.4 میلیون بشکه در روز رسید، در سال 2012 تا 2.56 میلیون بشکه در روز و در سال
2015، تا 2.25 میلیون بشکه در روز کاهش یافته است.
علاوه‌بر
این، روند کاهشی همچنان ادامه خواهد داشت. تولیدکنندگان بزرگی نظیر شرکت‌های شورون
و اکسون موبیل، به‌دنبال سقوط قیمت‌ها، مجبور شده‌اند هزینه‌های خود را کاهش دهند.
به این ترتیب، اجرای مگاپروژه‌های این شرکت‌ها متوقف شده است.
برای
نمونه، شرکت شورون از سال 2013 که قیمت‌ها هنوز سه‌رقمی بود، سرمایه‌گذاری روی
پروژه رزبانک دریای شمال را به دلیل مشکلات اقتصادی، متوقف کرده است. شرکت اکسون
نیز احتمالاً اجرای 25 پروژه خود را متوقف خواهد کرد.
در حال‌حاضر،
خطر گروه تروریستی بوکو حرام همچنان صنعت نفت نیجریه را تهدید می‌کند و گروه
تروریستی داعش نیز تهدیدی برای میادین نفتی جنوب عراق است. به‌علاوه، بحران مالی
فعلی در ونزوئلا نیز نگرانی‌هایی را بابت وضعیت تولید نفت این کشور در آینده به‌وجود
آورده است.
به این
ترتیب، به نظر می‌رسد که انفجار مجدد قیمت‌های نفت در آینده دور از انتظار نخواهد
بود، اگرچه اکنون بیشتر نگاه‌ها معطوف به روند نزولی قیمت و گمانی‌زنی در رابطه با
مدت‌زمان پایین‌ماندن قیمت‌ها است.
منبع: پترونت