پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- مرکز پژوهش‌های مجلس به سناریوهای موجود برای بررسی لوایح
بودجه ۹۵ و برنامه ششم توسعه پرداخت.
به
گزارش خبرگزاری فارس مرکز
پژوهش‌های مجلس نکاتی درباره بررسی برنامه ششم توسعه و بودجه 1395 کل کشور در مجلس
شورای اسلامی منتشر کرد.
در
این گزارش آمده است: با توجه به عدم تقدیم لایحه برنامه ششم توسعه به مجلس شورای
اسلامی در موعد مقرر شده برای دولت در قوانین ذیربط، تداخل زمان ارائه آن با زمان
تقدیم و بررسی لایحه بودجه سال 1395 قطعی است و از این رو
مجلس شورای اسلامی هم در بررسی این دو لایحه به لحاظ آیین‌نامه‌ای و هم به لحاظ
ماهوی با مشکلات روبرو است.
این
گزارش نشان می‌دهد که امکان بررسی هر دو لایحه در مجلس شورای اسلامی تا قبل از
پایان سال 1394 وجود ندارد، یا با سختی و احتمالاً کاهش کیفیت بررسی روبرو خواهد
بود. سه‌سناریو درباره نحوه بررسی این دو لایحه وجود دارد.
طبق
ماده (8) قانون برنامه و بودجه کشور (مصوب سال 1351) دولت موظف است حداقل
6 ماه قبل از پایان هر دوره برنامه، لایحه برنامه دوره بعد را جهت تصویب به مجلس
تقدیم کند. بر این اساس دولت موظف است تا 15 آذرماه 1394 لایحه بودجه سال 1395 کل
کشور را به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند.
با
توجه به موارد مزبور و تجربه‌های گذشته در نوع تعاملات دولت و مجلس در خصوص لوایح
بودجه و برنامه و نظر به تغییر اراده دولت مبنی بر ارائه لایحه برنامه ششم توسعه
به جای اسفندماه 1394، همراه لایحه بودجه سال 1395 به مجلس و با توجه به اهمیت
وجود ارتباط مابین برنامه و بودجه، سناریوهای ذیل قابل توجه خواهد بود:
سناریوی
اول - سناریوی رسیدگی همزمان به برنامه ششم و لایحه بودجه سال 1395
در
صورتی که مجلس شورای اسلامی پس از تعطیلی صحن علنی (منتهی به 1394.9.12) و احتمال
ارائه برنامه ششم توسعه به همراه لایحه بودجه سال 1395 در تاریخ یکم دی‌ماه 1394؛
مجلس بررسی برنامه ششم را در دستور کار قرار دهد با زمان بندی زیر روبرو خواهیم
بود:
فرآیند
بررسی لایحه برنامه ششم توسعه در سناریوی اول
در
صورتی که در روز کاری سه‌شنبه 1394.10.1، لایحه بودجه 1395 نیز تقدیم مجلس شود و
همان روز چاپ و توزیع شود با زمان بندی زیر روبرو هستیم:
بدین‌ترتیب
در فاصله زمانی 1394.10.1 تا 1394.11.3 هم کمیسیون‌های تخصصی مجلس شورای اسلامی و
هم کمیسیون تلفیق و پس از آن صحن علنی باید هر دو لایحه برنامه ششم توسعه و لایحه
بودجه سال 1395 به طور همزمان رسیدگی کنند و با توجه به تقویم کاری مجلس در روز
1394.11.4 هر دو لایحه آماده بررسی در صحن مجلس خواهند بود؛ در عمل انجام این کار
توسط کمیسیون‌های تخصصی و کمیسیون تلفیق و صحن مجلس ناممکن است.
سناریوی
دوم - رسیدگی به لایحه برنامه ششم در اولویت بررسی قرار گیرد:
در
این حالت با فرض تقدیم لایحه برنامه در اول دی‌ماه و آغاز بررسی آن در مجلس شورای
اسلامی، بررسی لایحه برنامه در تاریخ 1394.11.4 در کمیسیون تلفیق
پایان خواهد یافت. اگر بررسی لایحه بودجه بلافاصله بعد از پایان بررسی لایحه
برنامه آغاز شود، آنگاه کمیسیون‌های تخصصی و کمیسیون تلفیق در مجلس شورای اسلامی
طبق فرآیند آیین‌نامه‌ای در تاریخ 1394.12.9 بررسی آن را به پایان رسانده و آماده
رسیدگی در صحن مجلس خواهد بود که این امر به لحاظ مهلت‌های قانونی برای انتخابات
مجلس دهم در عمل ناممکن است.
به
عبارت دیگر، حدود دو ماه متوالی فرصت رسیدگی نمایندگان به مسائل حوزه‌های انتخابیه
وجود ندارد و عملاً نمایندگان کمیسیون تلفیق بودجه با توجه به آغاز هفته سرکشی به
حوزه‌های انتخابیه و 2 هفته آماده شدن برای شرکت در انتخابات مجلس از 14 بهمن تا 9
اسفندماه سال 1394 امکان استفاده از آن زمان را نخواهند داشت و بررسی لایحه
بودجه نیز در صحن علنی به بعد از انتخابات مجلس و در هفته‌های آخر اسفندماه موکول
می‌شود.
سناریوی
سوم - رسیدگی به لایحه بودجه سال 1395 در اولویت بررسی قرار گیرد با فرض عدم تمدید
مهلت بررسی
فرآیند
ذکر شده در خصوص بررسی لایحه بودجه سال 1395 حاکم است و بررسی لایحه بودجه در
کمیسیون‌های تخصصی انجام شده و در زمان 1394.11.3 تا 1394.11.14 آماده
رسیدگی در صحن علنی مجلس خواهد بود.
بدین
ترتیب عملاً بررسی لایحه برنامه ششم توسعه در صحن علنی به بعد از انتخابات مجلس
شورای اسلامی موکول خواهد شد.
نتیجه‌گیری
با
توجه به نکات مزبور راه‌حل‌های زیر متصور است:
الف)
اولویت دادن به بررسی برنامه ششم و اتمام آن که در بهترین حالت با توجه به تقویم
کاری مجلس تا انتهای بهمن‌ماه طول خواهد کشید و سپس بررسی لایحه بودجه سال 1395.
در صورت کمبود وقت، در این سناریو می‌توان از ساز و کار بودجه چند دوازدهم برای
گردش امور مالی دولت در ماه‌های اول سال 1395 (تا تصویب بودجه سال 1395) استفاده
کرد.
ب)
اولویت دادن به بررسی بودجه سال 1395 و پذیرش ضمنی نظر دولت در خصوص رعایت چارچوب
برنامه ششم در تدوین بودجه سال 1395 و درخواست رفع مغایرت‌های احتمالی آن از دولت،
در این صورت بررسی لایحه برنامه ششم توسعه پس از اتمام بررسی لایحه بودجه سال 1395
می‌تواند تا آخر مجلس نهم (اردیبهشت‌ماه 1395) ادامه داشته باشد. ارائه لایحه
تمدید یک ساله یا 6 ماهه برنامه پنجم توسعه به مجلس نهم در این صورت ضروری است؛
بدین‌ترتیب مجلس شورای اسلامی کار کارشناسی بررسی برنامه را به دور از تعجیل انجام
خواهد داد.
منبع: فارس