بازار فولاد ایران تا آخر سال، 2 دیدگاه
آقای الف و آقای ب دست اندرکار بازار فولاد هستند، آنها در یک نشست دیدگاههای مختلف خود را در مورد بازار فولاد تا پایان سال مطرح کردند، آنها توافق کردند که دو مساله را در تحلیل خودشان دخالت ندهند.
اول : طرح حذف سوبسیدها
دوم : مسایل سیاسی مثل تحریم اقتصادی احتمالی
آقای الف معتقد است که بازار در ماههای آینده شاهد رونق خواهد بود ولی آقای ب برخلاف ایشان انتظار رکود و کسادی بیشتر را دارد. دلایل آنها از قرار زیر است :
آقای الف : دولت مانده اعتبارات عمرانی را که گفته میشود 220 هزار میلیارد تومان است در آذر ماه تخصیص خواهد داد، این رقم محققاً باعث رونق بازار فولاد خواهد شد.
آقای ب : احتمال تزریق این حجم از اعتبارات عمرانی بسیار بعید است چرا که تورم زاست و دولت امسال سیاست ضد تورمی را دنبال می کند، از طرف دیگر اگر این اتفاق بیفتد سهم عمده این اعتبارات به سمت دستگاههائی خواهد رفت که در چرخه دولت هستند مستقیم یا غیر مستیم. بنابراین تاثیری در بازار فولاد نخواهد داشت.
آقای الف : آمار عرضه کالا به بازار نشان دهنده روند نزولی است. حجم معاملات در بورس فلزات هر ماه روند نزولی داشته از خرداد ماه که جمع فروش بورس 872 هزار تن بوده در آبان ماه به 311 هزار تن رسیده واردات هم که در خرداد ماه 986 هزار تن بوده در مهرماه به 764 و احتمالاً در آبان به زیر 400 هزار تن خواهد رسید. بنابراین جمع عرضه کالا که در خردادماه نزدیک به یک میلیون و هشتصد و شصت هزار تن( فقط ماه خرداد) بوده در ماه مهر به یک میلیون و یکصد و نوزده هزار تن کاهش یافته یعنی چهل درصد کاهش عرضه، بنابراین باید قیمت ها افزایش یابد.
آقای ب : اگر تنها عرضه را ملاک بگیریم حق با شماست ولی در طول این مدت تقاضا هم به شدت پائین آمده. میدانیم که قیمت برایند عرضه و تقاضاست، قیمت متوسط میله گرد 8 تا که 32 در تیرماه در اوج بوده به 600 تومان هر کیلو رسیده بود ولی در آبان ماه همین کالا به 530 تومان رسیده که پائین تر از قیمت متوسط سال 1385 است. ورق گرم 5/2 تا 30 میلیمتر که در تیرماه نزدیک 620 تومان قیمت متوسط داشت به 600 تومان رسیده ورق سرد که شهریورماه 820 تومان متوسط قیمت اش از 50/0 تا 2 میلیمتر بود به 740 تومان رسیده بنابراین علیرغم کاهش عرضه، قیمت ها هم پائین آمده پس در واقع تقاضا نیست، یک نمونه دیگر آن قیمت عرضه محصولات ذوب آهن در بورس کالاست که سبد میله گرد و تیرآهن تا 580 تومان افت کرده .
آقای الف : درست است قیمت افت کرده و تقاضا هم نیست ولی همین پائین آمدن قیمت همراه با پائین آمدن عرضه کالا، نقطه امیدواری برای بالا رفتن قیمت در ماههای آینده است چرا که قیمت ها به کف خود رسیده است.
آقای ب : این نشانه بحران است نه امیدواری به افزایش قیمت، از 7 ماه قبل قیمت فولادهای ساختمانی در امریکا و اروپا ثابت مانده و به کف خود رسیده اکثر کارخانه ها هم در حداقل ظرفیت خود مشغول هستند ولی قیمت ها بالا نرفته، همین بیماری دامن گیر ما نیز هست.
آقای الف : در ایران قیمت مقاطع از تمام دنیا ارزانتر است، اگر کسی بخواهد میله گرد وارد کند حداقل 620 تومان تیرآهن حداقل 660 تومان و بیلت حداقل 455 تومان تمام خواهد شد در مورد بعضی از اقلام ورق هم همینطور است، بنابراین واردات محدود میشود و قیمت بالا خواهد رفت.
آقای ب : از نظر معادلات اقتصادی درست است ولی تولید داخلی میله گرد برای کارخانه هائی که خودشان ذوب دارند مثل اصفهان تا 350 تومان هم صرف می کند ولی کارخانه های نورد که از بیلت استفاده می کنند یا تعطیل هستند یا در حال تعطیلی.
از طرف دیگر هیچ تضمینی نیست که بعلت زیان کسی دنبال واردات نرود، اتفاقاً در همین شرایط، تولید داخلی سهم بازار خودش را به کالای وارداتی می بازد علت آن جهت گیری سیستم بانکی به نفع واردات و بر علیه تولید داخلی است به سادگی می شود کالا وارد کرد و پولش را یکسال دیگر پرداخت آنهم با بهره پائین در حالیکه برای خرید از کارخانه های داخلی این امکان نیست. از طرف دیگر کارخانه های داخلی بعلت عدم ارائه اعتبارات بانکی مجبورند کالاهای خود را در بازار بصورت نقدی بفروشند، آنها حتی نمی توانند با صادرات مشکل نقدینگی خود را حل کنند چون بانکها حاضر نیستند اعتبارات دریافتی از خارج را بعنوان وثیقه قبول کنند و به کارخانه پول بپردازند، اگر اینطور بود کارخانه های فولاد بخصوص کارخانه های دولتی می توانستند با صادرات هم خودشان را نجات دهند هم بازار را
آقای الف : بحران همیشه بد نیست، کاهش قیمت ها حداقل دو جنبه مثبت دارد، اول اینکه طرح های عمرانی با قیمت های پائین تری تمام میشوند، حداقل دیگر شرکت های ساختمانی بدنبال تعدیل نیستند، از طرف دیگر بحران باعث میشود واحدهای تولیدی به نوآوری در روش های تولید یا سیاست های فروش روی بیاورند و در هزینه هایشان صرفه جوئی کنند.
آقای ب : حق با شماست ولی در طرح های عمرانی بیشترین عامل را دستمزد تشکیل میدهد نه نرخ فولاد در عین حال با کاهش شدید طرح های عمرانی عملاً صرفه جوئی در طرح ها رقم زیادی نمی شود ضمن آنکه بیکاری را افزایش میدهد اما نوآوری در تولید یا سیاست های فروش نیازمند حمایت دستگاههای مربوطه بخصوص بانک ها برای تامین اعتبار و وزارت صنایع برای تائید طرح است که هر دو در کوتاه مدت قابل اجرا نیست، تنها راه باقی مانده کاهش تولید و پائین آوردن هزینه هاست یعنی بیکار کردن کارگران.
آقای الف : منحنی قیمت ها از سال 1384 نشان میدهد که قیمت آهن آلات معمولاً هر 5 ماه یک نوسان داشته است بنابراین در خلال 5 ماه گذشته که قیمت ها پائین آمده. باید از اواخر آذر ماه بالا برود، کاهش عرضه کالا چه در بورس یا واردات یک دلیل برای این تغییر است.
آقای ب : احتمالاً قیمت ها بالا خواهد رفت ولی از اردیبهشت سال آینده، بدلیل اینکه تا پایان سال 120 روز باقیمانده است. 26 روز تعطیلی رسمی است. دیماه مصادف است با محرم که رکود کاری است و 10 روز اول محرم عملاً بازار متوقف است، از 12 بهمن تا 27 ام مصادف با جشن های انقلاب و ارتحال حضرت رسول علیه السلام و امام حسن علیه اسلام تعطیل است،از 15 اسفند هم که کاری صورت نمی گیرد بنابراین عملاً حداکثر 54 روز کاری باقی مانده که اکثر آن در دوره نیمه تعطیل است کارخانه ها فقط ماه آذر را برای فروش فرصت دارند بعد از آن در زمستان که فعالیت ها هم کمتر است باید برای تامین نقدینگی دست و پا بزنند، از سالها قبل ماههای پایانی سال، ماههای مشکل ساز برای کارخانه ها بوده، این مشکل با توجه به رکود، حجم انبوه موجودیهای انبار، احساس یاس و بدبینی در بازارو عدم اعتماد به بورس فلزات با توجه به عرضه کالاهای پوسیده و زنگ زده، فشار دولت برای تعدیل قیمت ها با بودجه سنگین ذخیره سازی کالاها، امسال مشکل خیلی شدید تر رخ خواهد نمود.
آنچه مسلم است اینست که اگر کارخانه ها قیمت ها را هم پائین بیاورند به عدم اعتماد موجود در بازار دامن زده اند بنابراین رونق یا حداقل ثبات در بازار نیست.
آقای الف : آنقدر بدبین نباشید، دولت در 23 خردادماه بخشنامه ای را تنظیم کرده که به وزارت صنایع اختیار میدهد تا واردات را کنترل کند و یا عوارض گمرکی را تغییر دهد.
آقای ب : این مشکل تولید را حل نمی کند شاید به تجار خدمت کند ولی مساله تولید اعتبارات بانکی است سیستم بانکی ما در خدمت واردات است، تا زمانی که بانکهای ما در خدمت تولید قرار نگیرند، تعرفه های گمرکی یک مسکن باقی می مانند. دردسر اصلی تولید اینست که نمی تواند کالای خود را با اعتبار اسنادی ریالی داخلی بفروشد و با آن مشکل خود را حل کند.
آقای الف : در این مورد با شما هم عقیده ام، سیستم بانکی ما سرویس لازم را به تولید نمی دهد ولی اگر دولت واردات مواد اولیه مثل بیلت و اسلب را آزاد بگذارد و ورود بقیه کالاها که در داخل قابل تولید هستند ممنوع کند مشکل حل میشود.
آقای ب : بله ولی این کار جلوی رشد قدرت تولید ما را می گیرد و توسعه صنایع ما را محدود به بازار داخلی مان می کند. این برنامه مغایر توسعه صنعت فولاد است که دولت برای آن سرمایه گذاری وسیعی کرده.
نتیجه :
آقای الف فکر می کند که ادامه وضع موجود به خودی خود باعث ایجاد تعادل می شود البته کمی سیاست هدایت گرانه دولت به کوتاه شدن زمان تعادل کمک می کند.
آقای ب معتقد است که رشد صنعت بدون توجه به ارتباط صنعت با بخش های دیگر بخصوص بخش بانکی صورت گرفته و مشکل تنها در صورتی ریشه ای حل میشود که بخش پشتیبان صنعت بخصوص بانک داری در خدمت تولید قرار بگیرد.
شما چه فکر می کنید ؟ اگر مایل به شرکت در این بحث هستید لطفاً نظرتان را به آدرس
INFO@IRSTEEL.COM یا فاکس 83755 ارسال کنید. محققاً صنعت فولاد ما از نظرات شما بهره مند خواهد شد.
مرکز خدمات فولاد ایران