|
روند رو به
کاهش قیمت نفت که از اواخر ماه گذشته آغاز شده، به نیمه‌های هفته گذشته نرسیده
ناگهان سقوط آزاد کرد. به‌طوری که قیمت هر بشکه نفت خام در بازارهای آمریکا به
پایین‌تر از ۴۰ دلار رسید، عددی که از زمان بحران
مالی سال ۲۰۰۹ تاکنون بی‌سابقه بوده است.
به گزارش
خبرآنلاین، این کاهش نگرانی‌های بسیاری را در پی داشته است. تحلیل گران
می‌گویند، کاهش بهای نفت احتمال کاهش نرخ رشد اقتصادی دنیا را تقویت خواهد کرد.
اگرچه چین با
کاهش نرخ یوآن درپی تسریع رشد اقتصادی خود بوده، اما همین موضوع به جنگ ارزی
دامن زده که دامنه آن کل اقتصادهای دنیا را متاثر ساخته است.
با وجود
اینکه ماه‌های آغازین سال جاری میلادی آهنگ قیمت جهانی نفت عمدتا صعودی بود،
روند عمومی قیمت‌ها در سه ماه اخیر عمدتا نزولی بوده است. این اتفاق
درحالی افتاده که برخی کارشناسان پیش بینی کرده بودند زمستان در پیش رو شاهد
افزایش قیمت نفت باشیم.
این اتفاق
البته نفت ایران را نیز بی‌نصیب نگذاشت. اقتصاددانان می‌گویند: واقعیت این است
که در پی کاهش نرخ برابری یوآن، بسیاری از ارزها مقداری از ارزش خود را از دست
دادند.
این امر می‌تواند
دو دلیل داشته باشد؛ اول اینکه ممکن است برخی کشورها، کاهش رسمی ارزش یوآن را
آغازگر یک روند ادامه‌دار «گدایی از همسایه» ارزیابی کرده
باشند.
جنگ ارزی
مجدد چین و آمریکا از دو هفته گذشته وارد مدار جدیدی شده است. چین با کاهش دو درصدی ارزش یوآن به دنبال نجات صادرات و
افزایش رشد اقتصادی خود است و این اقدام بازارهای آمریکا را تحت تاثیر قرار داده
است.
البته کاهش
ناگهانی بهای نفت اتفاق تازه‌ای نیست؛ در بحران مالی جهانی و سقوط بورس‌های عمده
جهان، قیمت نفت از سال ۲۰۰۸
به‌طور چشمگیری سقوط کرد و در سال ۲۰۰۹
به نزدیکی ۴۰ دلار رسید، اما قیمت‌ها به مرور
بالا رفت و در سال‌های ۲۰۱۱
تا ۲۰۱۴ عمدتا در نزدیکی ۱۰۰ دلار در نوسان بود.
در زمستان
سال گذشته میلادی قیمت نفت خام در بازارهای جهانی دوباره پایین آمد و از بالاتر
از ۱۰۰ دلار به زیر ۵۰ دلار برای هر بشکه رسید. افزایش تولید
نفت آمریکا و پایین آوردن قیمت‌ها از طرف عربستان سعودی برای حفظ بازار، دلیل
این سقوط عنوان شد.
برنامه چین
براساس هر هدفی که بوده و باشد، تمام کشورهای دنیا را متاثر ساخته، حتی ایران
را! چه آنکه جنگ ارزی چین در بازار جهانی که مخاطب آن بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا
یعنی ایالات متحده است، موجب کاهش بهای نفت شده و در نتیجه اقتصادهایی را که
متکی به نفت هستند به‌شدت تحت تاثیر قرار داده است.
نفت
و روزهای آینده‌اقتصاد
با کاهش بهای
نفت روند نزولی کاهش قیمت نفت ایران هم سرعت گرفت. درحالی که میانگین قیمت نفت
سبک ایران از ابتدای امسال تاکنون 55 دلار و ٢١ سنت بوده است. آخرین قیمت ثبت
شده 43 دلار بوده است.
این درحالی
است که قیمت نفت در بودجه امسال 53 دلار درنظر گرفته شده است. با کاهش قیمت نفت
به زیر قیمت پیش بینی دولت، شرایط سختی پیش روی اقتصاد ایران خواهد بود.
تردیدی نیست
که دولت ناچار است برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها و جلوگیری از کسری بودجه اقدامات
انقباضی در اقتصاد ایران اعمال کند. سال‌های زیادی است که نفت در اقتصاد ایران
عمده درآمد ملی کشور را تامین می‌کند و در واقع این بخش در اقتصاد کشور نقش مسلط
را ایفا می‌کند.
براساس
آمارهای موجود حداقل 40درصد از درآمدهای ارزی دولت از محل فروش نفت تامین می‌شود،
حال آنکه با در نظر گرفتن مشتقات نفتی می‌توان حداقل 70 درصد از درآمدهای ارزی
دولت را از محل فروش نفت و فرآورده‌های آن پیش‌بینی کرد.
در واقع نفت
در اقتصاد ایران مهم‌ترین فاکتور تاثیرگذار بر سایر شاخص‌های اقتصادی است و هرگونه
شوک قیمتی تاثیرات اقتصادی به دنبال خواهد داشت.
کاهش قیمت
نفت سبب می‌شود که دولت، به علت انعطاف‌پذیری هزینه‌های جاری، که بخش عمده آن
مربوط به حقوق و دستمزد کارکنان دولتی است، از هزینه‌های عمرانی بکاهد و آن را
به هزینه‌های جاری منتقل کند.
کارشناسان می‌گویند:
نخستین اثر کاهش قیمت نفت عدم تحقق تعهدات دولت در بخش عمرانی است و این مساله
سبب رکود و بیکاری به‌ویژه در بخش‌هایی می‌شود که عمدتا از کارگران غیرماهر
استفاده می‌کنند. از سویی بخش ارزی نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
همسایه‌ها
چه می‌کنند
مقامات اوپک
در آخرین نشست خود در ماه ژوئن استراتژی حفظ سهم بازار را تکرار کردند. در آن
زمان نمایندگان این سازمان انتظار داشتند که قیمت‌ها تا پایان 2015 تحت تاثیر
افزایش تقاضای جهانی بهبود پیدا کند. اما این انتظارها با تازه‌ترین دور کاهش
قیمت نفت و افزایش نگرانی‌ها درباره دورنمای تقاضای چین برآورده نشد.
نخستین ترکش‌های
کاهش بهای نفت مستقیم به اقتصادهای نفتی برخورد می‌کند؛ چه آنکه بودجه‌های خود
را بر مبنای قیمت نفت تنظیم می‌کنند و هرگونه نوسان در قیمت نفت اقتصاد آنها را
متلاطم خواهد کرد.
اعضای اوپک
مهم‌ترین کشورهایی هستند که اکثریت قریب به اتفاق آنها اقتصادهای نفتی دارند؛ در
نتیجه بیشترین آسیب ناشی از کسری بودجه متوجه آنها خواهد بود.
از آخرین
اجلاس اوپک که درآن نتیجه‌ای برای افزایش تولید گرفته نشد، بیش از سه ماه می‌گذرد.
کاهش قیمت‌ها سبب شده تا مجددا زمزمه‌هایی برای یک نشست اضطراری مطرح شود.
کارشناسان می‌گویند:
در صورتی که اجلاس اضطراری اوپک تشکیل شده و در آن تصمیم مناسب و جدید اتخاذ
نشود، این امر تاثیر منفی بر بازار گذاشته و حتی می‌تواند باعث کاهش بیشتر قیمت‌ها
شود.
منبع:
خبرآنلاین
|