پیشنهاد شورای روابط خارجی برای یارانه‌های سوختی

پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- «مرکز مطالعات ژئواکونومی موریس آر گرینبرگ» در شورای روابط خارجی امریکا طی گزارشی نکات مهم مطرح شده در کارگروهی با موضوع سوخت فسیلی یارانه ای که توسط همین شورا برگزار شده را توصیف کرده است.

در ماه می سال ۲۰۱۵، «مرکز مطالعات ژئواکونومی موریس آر گرینبرگ» متعلق به شورای روابط خارجه، کارگروهی را درباره اصلاح یارانه سوخت برگزاری کرد.  این کارگاه به میزبانی دو کارشناس ارشد به نام های «جنیفر هریس» و «مایکل لوی» و با پشتیبانی «بنیاد آلفرد پی اسلون» برگزار شد. دیدگاه هایی که در ذیل توصیف شده اند  متعلق به شرکت کنندگان حاضر در این کارگاه بوده و متعلق به بنیاد اسلون یا شورای روابط خارجه نیستند.

یارانه هایی که مصرف سوخت فسیلی را ترغیب می کنند، سالانه برای دولت ها میزان تخمینی ۵۰۰ میلیارد دلار هزینه به دنبال دارند و سال هاست که برای سیاست گذاران دست و پاگیر بوده اند. با تنزل بهای سوخت های فسیلی به ویژه فرآورده های نفت خام به کاررفته در صنعت حمل و نقل و همچنین سوخت های دیگر (از جمله زغال سنگ، گاز طبیعی و نفت برای تولید برق) چنین یارانه هایی مصرف بی رویه و تحمیل بودجه های سنگین را موجب می شوند و بازارهای جهانی انرژی را به ضرر هر دوی مصرف کنندگان و تولیدکنندگان به شیوه ای همسان مختل می کنند.

یارانه های سوخت در تعداد انگشت شماری از کشورهای آسیب پذیر به ویژه در خاورمیانه و افریقای شمالی متمرکز شده اند که این کشورها خود با اثرات مالی قیمت پایین صادرات مهم از جمله نفت خام و همچنین شورش های اجتماعی دست و پنجه نرم می کنند.  یارانه های ادامه داری که خزانه های ملی را می بلعند، موجب افزایش مصرف اضافی در داخل کشورها می شوند و دسترس پذیری آتی منابع برای صادرکردن خطر امنیتی را برای کشورهایی مانند عربستان سعودی، عراق، ایران و امارات متحده عربی به دنبال دارد.

مصرف گرایی مبتنی بر یارانه همچنین عرصه را بر بازارهای جهانی انرژی تنگ می کند و بنابراین مصرف کنندگان انرژی را در سراسر جهان به نوعی تنبیه کرده و رشد اقتصادی را کند می کند. یارانه های سوختی همچنین با ترغیب کردن مصرف ناکارآمد سوخت برای حمل و نقل و برق، انتشارات گازهای گلخانه ای را در سراسر جهان افزایش می دهند و محدودکردن تراکمات کربن را در جو دشوارتر می سازد.

افت قابل توجه و سریع بهای نفت که از ماه جولای سال ۲۰۱۴ شروع شد، دریچه و فرصتی را برای بازنگری در طرح های یارانه ای تثبیت شده باز می کند زیرا قیمت های پایین تر انرژی، سازگارکردن تعرفه های داخلی و نزدیک ترکردن آن ها به بهای جهانی را آسان تر می کند. قابل ذکر است که کشورهایی مانند هند، اندونزی، مصر، کویت، عمان و بحرین اخیرا گامی هایی را برای برداشتن یارانه ها برداشته اند. سایر کشورها نیز مانند ونزوئلا نیاز به از بین بردن یارانه های سوختی را پذیرفته اند. با این حال تعدادی از کشورها مانند عربستان سعودی هنوز در مقابل درخواست های موجود مبنی بر افزایش بهای انرژی ارزان قیمت در داخل این کشورها مقاومت می کنند.

در این راستا مرکز مطالعات ژئواکونومی موریس آر گرینبرگ در شورای روابط خارجی، اوایل ماه می گروهی متشکل از تقریبا ۲۰ متخصص بین المللی و میان رشته ای را در واشنگتن برای برگزاری یک کارگاه تمام روز گرد هم آورد. گزارش حاضر نکات برجسته این بحث و دیدگاه های شرکت کنندگان حاضر در این کارگروه را حتی زمانی که واضح نیستند، خلاصه کرده است.

شرکت کنندگان حاضر در کارگروه برگزارشده توسط شورای روابط خارجی، مقیاس و طیف مشکل یارانه سوخت را مورد بحث و گفتگو قرار دادند. آن ها همچنین دلیل دشواربودن اصلاحات یارانه ای را بررسی کردند و راه های احتمالی برای کشورهای پیشرفته را در کمک به کشورهای یارانه ای جهت اجرای اصلاحات پایدار و از لحاظ سیاسی و تکنیکی عملی شناسایی کردند.

منبع: اقتصاد ایرانی