پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- به‌دنبال سقوط قیمت‌های جهانی نفت، بسیاری از شرکت‌های
نفتی میزان بودجه اختصاصی خود برای سال جاری را کاهش دادند. با این وجود، قیمت نفت
در ماه‌های آوریل و مه، تا حدودی بهبود یافت و به بیش از 60 دلار رسید و امید به
موقتی بودن قیمت‌های پایین را تقویت کرد.
اما در
ماه ژوئیه و به‌دنبال توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی و احتمال افزایش عرضه
نفت این کشور در ماه‌های آتی از یک‌سو و بحران مالی یونان و تضعیف اقتصاد چین از
سوی دیگر، سیر نزولی قیمت‌ها مجدداً آغاز شد. اکنون قوت‌گرفتن این باور که قیمت‌های
پایین، کوتاه‌مدت نخواهد بود، بازارهای جهانی را تحت تأثیر قرار داده است.
در حال‌حاضر،
قیمت فروش نفت برای تحویل در ماه دسامبر سال 2020، 8 دلار کمتر از قیمت‌های ارائه‌شده
در اوایل سال جاری است. به‌عبارت دیگر، مبادله‌کنندگان نفتی اکنون نسبت به ابتدای
سال 2015، در رابطه با قیمت‌ها مرددتر شده‌اند.
در واقع،
پذیرش هرچه بیشتر این‌که قیمت‌های نفت ممکن است برای زمان طولانی‌تری پایین باقی
بماند، دور جدیدی از کاهش هزینه‌ها و تعدیل نیروی کار را در صنعت نفت، کلید زده
است.
این
اقدامات، تلاش‌هایی است که در راستای جبران اثرات منفی سقوط بیش از 50 درصدی قیمت‌های
جهانی نفت، صورت می‌گیرد. اکنون شرکت‌های بزرگ، افزایش هزینه‌ها و رشد بیشتر را از
صدر اولویت‌های خود خارج کرده و تنها به‌دنبال بقاء در وضعیت فعلی هستند.
علاوه بر
این، بسیاری از شرکت‌ها، قیمت‌های مورد نیاز در راستای اقتصادی‌بودن پروژه‌های
حفاری خود را اصلاح کرده‌اند. برای نمونه، بنا به گزارش وال استریت ژورنال، شرکت
بریتیش پترولیوم، قیمت 60 دلار به‌ازای هر بشکه را برای ادامه فعالیت‌های خود
ضروری دانسته است. شرکت رویال داچ شل با نگاهی بدبینانه‌تر، قیمت 50 دلار به‌ازای
هر بشکه را در نظر گرفته است. در واقع، اجرای پروژه‌هایی که به قیمت بیش از 100
دلار به‌ازای هر بشکه نیاز دارد، تا اطلاع ثانوی به حالت تعلیق درآمده است. بر
اساس گزارش مؤسسه وود مکنزی، شرکت‌های بزرگ نفتی به‌منظور مهار هزینه‌های خود،
اجرای پروژه‌های جدید با ارزش کل بالغ‌بر 200 میلیارد دلار را لغو کرده و یا به
تأخیر انداخته‌اند.
به این
ترتیب، تعلیق 46 پروژه بزرگ نفت و گاز که مربوط به استخراج ذخایری معادل 20
میلیارد بشکه نفت است، به‌معنای آن است که سطح تولید جهانی نفت در سال‌های پیش‌رو،
احتمالاً تا حد قابل‌توجهی پایین‌تر از حد انتظارات خواهد بود. در واقع، تصمیماتی
که اکنون اتخاذ می‌شود، بر میزان تولید جهانی نفت طی دهه جاری و نیز دهه آتی،
تأثیر بسزایی خواهد داشت. در حال‌حاضر، کاهش هزینه‌ها از جانب شرکت‌ها، اقدامی
منطقی به‌نظر می‌رسد، اما این امر می‌تواند سبب کاهش قابل‌توجه عرضه نفت در آینده
شود.
شرکت‌های
نفتی بزرگ، زمانی که قیمت‌ها بالا بود، تلاش می‌کردند که سطح تولید را افزایش
دهند. اما سال 2014، طی شش دهه اخیر، یکی بدترین سال‌ها در حوزه اکتشافات جدید
نفتی بود. در واقع، علی‌رغم سطوح بالای سرمایه‌گذاری، شرکت‌های استخراجی ذخایر
هرچه کمتری را یافتند.
تولید نفت
شیل طی سال‌های اخیر، افزایش چشمگیری داشت. اما رونق این صنعت، احتمالاً موقتی
است. در واقع، عمر مفید چاه‌های نفت شیل، تنها یک یا دو سال است و پس از آن نرخ
تولید کاهش می‌یابد. به‌علاوه، مکان‌های مناسب برای استخراج نفت شیل، طی سال‌های
اخیر مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. بنابراین، می‌توان گفت که پایان انقلاب شیل
ایالات متحده، آغاز شده است. بنا به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، کاهش سطح تولید
نفت شیل در ایالات متحده، از دهه آتی شروع می‌شود. این به‌معنای آن است که تولید
نفت شیل در آینده، متناسب با میزان تقاضا، افزایش نخواهد یافت. علاوه بر این، نرخ
کاهش سطح تولید چاه‌های نفت سراسر جهان نیز 5 درصد است، بنابراین واضح است که بهره‌برداری
از منابع جدید باید در شرایط فعلی، مدنظر قرار گیرد.
یکی دیگر
از عوامل تأثیرگذار بر بازارهای نفت در بلندمدت، کاهش ظرفیت مازاد عربستان سعودی
است. در واقع، عربستان به‌عنوان کشوری که تنها ظرف چند هفته می‌تواند ظرفیت تولید
نفت خود را افزایش دهد، عامل مهمی در راستای حفظ ثبات بازار محسوب می‌شود.
بسیاری از
تحلیل‌گران، کاهش قیمت‌های نفت در ماه‌های اخیر را با سقوط قیمت در دهه 1980،
مقایسه می‌کنند. با این وجود، تفاوت عمده‌ای بین این دو رویداد وجود دارد. در
واقع، در دهه 1980، به‌دنبال عرضه بالای نفت [و کاهش قیمت‌ها]، عربستان سعودی یک‌باره
سطح تولید خود را از 10 میلیون بشکه به کمتر از 4 میلیون بشکه در روز رساند. به
این ترتیب، علی‌رغم فراوانی نفت در دهه‌های 1980 و 1990، میلیون‌ها بشکه نفت در
روز به‌عنوان ظرفیت ذخیره در دسترس بود که می‌توانست مانع جهش قیمت در طول بیش از
یک دهه شود.
اما در
حال‌حاضر، شرایط آن‌گونه نیست. اکنون ظرفیت مازاد اوپک تنها 1.6 میلیون بشکه در
روز است که کمترین مقدار در مقایسه با سطوح پیش از بحران سال 2008، محسوب می‌شود.
به این ترتیب، ظرفیت مازاد چندانی برای مقابله با جهش ناگهانی قیمت در آینده وجود
ندارد.
نهایتاً،
با توجه با کاهش ظرفیت مازاد و نیز سیر نزولی سرمایه‌گذاری شرکت‌های نفتی بزرگ و
متعاقب آن، عدم بهره‌برداری از منابع جدید در سال‌های آتی، باید منتظر پیشی‌گرفتن
تقاضای نفت از عرضه آن و افزایش چشمگیر قیمت‌ها در بلندمدت بود.
نویسنده:
نیک کانینگهام
منبع:
اویل پرایس