پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- پیش‌بینی‌ها درباره چگونگی بازگشت ایران به بازار نفت بعد
از رفع تحریم‌ها ادامه دارد. در آخرین واکنش‌ها به نزدیک شدن به ضرب‌الاجل رسیدن
به توافق بین ایران و 6 قدرت بزرگ در 30 ژوئن، بانک کردیت سوئیس با حضور برخی
کارشناسان حوزه نفت و انرژی به بررسی اقتصاد ایران در پسا تحریم پرداخته است.
دکتر
فریدون فشارکی، رئیس موسسه بینالمللی «فکت گلوبال انرژی» به همراه توماس آدولف،
یکی از کارشناسان اقتصادی بانک کردیت از شرکت‌کنندگان در این کنفرانس بودند. بر
اساس بررسیهای این کارشناسان ایران در ماه اکتبر، 4ماه بعد از رسیدن به توافق
جامع قادر است 500هزار بشکه بیش‌از مقدار کنونی به بازار نفت تزریق کند. در این
کنفرانس که توسط سایت خبری «اویل‌اند‌گس 360» منتشر شده است، علاوه بر بررسی توانایی
ایران برای بازگشت به بازارهای بینالمللی، اعلام شد که غول‌های بزرگ نفت و گاز
آماده‌اند به محض رفع تحریم‌ها وارد صنعت نفت و گاز ایران شوند. به اعتقاد این
کارشناسان ایران با گروه 1+5 در هفته اول جولای به توافق جامع دست می‌یابد.در
مجموع این اولین بار است که مجموعه اظهاراتی که توسط کارشناسان درخصوص نفت ایران
پس از رفع تحریم‌ها عنوان می‌شود چه در بحث افزایش تولید و چه درباره تاثیر
بازگشت نفت ایران روی بازار و قیمت نفت، با اظهارات و برنامه‌هایی که مقامات نفتی
ایران طی یک ماه اخیر اعلام‌کرده‌اند، مطابقت دارد و بسیار مشابه است.
فشارکی:
ایران وارد جنگ قیمت نخواهد شد
دکتر
فریدون فشارکی که در حال حاضر ریاست موسسه بینالمللی فکت‌گلوبال انرژی را به عهده
دارد و به‌صورت تلفنی نظرات خود را در کنفرانس بانک کردیت سوئیس بیان کرد.
به
اعتقاد فشارکی ایران تا پایان سال جاری میلادی قادر است 500 هزار بشکه نفت و
میعانات گازی به تولید کنونی روزانه خود بیفزاید. بر اساس بررسیهای بانک کردیت
تولید نفت و میعانات گازی ایران در سال 2014 به‌طور میانگین روزانه 4/ 3 میلیون
بشکه بوده است. افزایش تولید نفت ایران بعد از تایید صلح‌آمیز بودن تاسیسات هسته‌ای
و پایبند بودن کشورمان به مفاد توافق‌نامه رخ خواهد داد، از نظر آمریکا این فرآیند
چهار تا شش ماه به طول خواهد انجامید و این درحالی است که ایران انتظار دارد
حداکثر 2 تا 3 ماه بعد از توافق این اتفاق بیفتد. به گفته دکتر فشارکی، ایران با
شرایط کنونی بازار جهانی نفت کاملا آشنا است و هیچ‌گاه جنگ قیمت به راه
نخواهد انداخت. وی همچنین اظهار کرد که ایران در حال حاضر انتظار ندارد نفت خود را
با قیمت بالای 60 دلار به فروش برساند و حتی برای قیمت‌های کمتر از آن نیز
آمادگی دارد. شاید این اظهارات دکتر فشارکی را بتوان با آخرین اقدامات ایران در
نشست اخیر اوپک مطابقت داد. ایران در نشست اوپک که ماه پیش در وین برگزار شد با
ارائه نامه‌ای به دیگر کشورهای عضو این سازمان اعلام کرد ایران دو ماه بعد از رفع
تحریم‌ها 500 هزار بشکه به تولید نفت خود اضافه خواهد کرد. در واقع گفته‌های فشارکی تایید‌کننده
اظهارات زنگنه است درحالی که در چند وقت اخیر بسیاری از کارشناسان و موسسات بینالمللی
انرژی اعلام کرده‌اند که درباره توانایی ایران در بازگشت به بازار نفت اظهار
تردیدکرده‌اند.
دکتر
فشارکی در ادامه تاثیر بازگشت نفت ایران روی بازارهای بینالمللی و قیمت جهانی
نفت را بررسی کرده است. در این مقوله نیز دکتر فشارکی اظهاراتی همگام با نظر وزیر
نفت و دیگر مسوولان نفتی ایران دارد. فشارکی معتقد است بازگشت نفت ایران تاثیر
زیادی بر قیمت نفت نخواهد داشت و حداکثر 3 تا 6 دلار در هر بشکه قیمت‌ها را کاهش
می‌دهد. مسوولان نفتی کشورمان نیز طی چند ماه اخیر بارها اعلام کرده‌اند که افزایش
تولید نفت ایران تاثیر چندانی بر بازار نفت نخواهد داشت، چراکه به اعتقاد آنها
دیگر اعضای اوپک به‌طور تاریخی نشان داده‌اند در چنین شرایطی با کشور مزبور همراهی
کرده‌اند و حتی اگر اوپک تولید خود را کاهش ندهد تقاضای جدیدی که در بازار شکل
گرفته است می‌تواند افزایش تولید نفت ایران را جبران کند و از افت قیمت‌ها جلوگیری
کند.
اما
در این بین بسیاری از موسسات بینالمللی اعلام کرده‌اند که افزایش تولید نفت ایران
افت شدیدی در بازار نفت خواهد داشت. به‌طور مثال اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی
افت 5 تا 15 دلاری را کرده است. کارشناسان مارکت واچ نیز اعلام کرده‌اند که رفع
تحریم‌ها 5 تا 10 دلار قیمت نفت را کاهش می‌دهد. فشارکی همچنین معتقد است در صورتی
که عربستان با ایران همکاری نکند و برای افزایش تولید نفت کشورمان جا باز نکند،
ایران در بازاریابی برای نفت خود در بازار جهانی با مشکل روبه رو خواهد شد. بنا به
گزارش کردیت سوئیس، کشورهای ترکیه، کره، هند، چین و برخی دیگر از کشورهای اروپایی
از جمله خریداران اولیه نفت ایران هستند.
آدولف:
آنچه ایران روی آب ذخیره کرده نفت نیست
توماس
آدولف یکی دیگر از کارشناسان شرکت‌کننده در این همایش بود. آدولف که یکی از
کارشناسان اقتصادی بانک کردیت سوئیس است، اعلام کرد که تا نیمه سال 2016
تولید
نفت ایران به پیش از تحریم‌ها بازخواهد گشت. آدولف همچنین اظهار کرد که ایران
امیدوار است تا سال 2020 تولید خود را به 5 میلیون بشکه در روز افزایش دهد اما این
هدف‌گذاری قدری خوش‌بینانه به نظر می‌رسد. آدولف درخصوص تاثیر بازگشت نفت ایران
بر قیمت نفت بر این باور است مادامی که تولید نفت لیبی افزایش نیافته است، افزایش
تولید نفت ایران تاثیر چندانی بر بازار نفت نخواهد داشت. یکی دیگر از نگرانی‌هایی
که چند وقت اخیر از سوی بسیاری از کارشناسان عنوان شده است، مساله نفت ذخیره شده
ایران روی آب است. برخی منابع حجم نفت ایران در نفتکش‌های روی آب را تا 50 میلیون
بشکه تخمین زده‌اند و بر همین اساس تاثیر رفع تحریم‌های ایران را آنی می‌دانند.
اما
آدولف بر این باور است آنچه ایران روی آب در شناورهای خود ذخیره کرده است نفت
نیست. بر اساس گفته‌های وی حجم این ذخایر بالغ بر 37میلیون بشکه است که حدود 5
میلیون بشکه آن حاوی فرآورده‌های نفتی است و بقیه آن میعانات گازی است.از طرفی به
گفته آدولف ایران در حال حاضر سیاست منع صادرات میعانات گازی را دنبال می‌کند و در
حال احداث نوعی از پالایشگاه‌ها با خوراک میعانات گازی است تا بتواند از میعانات
گازی خود استفاده کند و در گام اول به خودکفایی در تولید بنزین برسد و در گام دوم
به صادرکننده آن تبدیل شود. به نظر می‌رسد این کارشناس در این بخش به 8 مینی
پالایشگاهی که طرح آن اخیرا توسط وزیر داده شد و کلنگ احداث آن زده شد اشاره دارد.
خیز شرکت‌های
اروپا و آسیا برای حضور در ایران
بنا
به اعتقاد آدولف، در صورت نتیجه‌بخش بودن توافق هسته‌ای، باراک اوباما از همه قدرت
خود برای لغو تمام تحریم‌های علیه ایران برای شرکت‌های غیر‌آمریکایی استفاده خواهد
کرد و بر همین اساس بسیاری از شرکت‌های اروپایی و آسیایی در حال آماده‌سازی خود
برای حضور در ایران هستند. اما لغو تحریم‌ها برای شرکت‌های آمریکایی، تنها با
موافقت کنگره آمریکا امکان‌پذیر است که بر اساس پیش‌بینی‌ها3 تا 5 سال طول خواهد
کشید تا کنگره تحریم‌های مرتبط با فعالیت شرکت‌های آمریکایی در ایران را نیز لغو
کند.
این
نکته‌ای است که دکتر فشارکی نیز در این کنفراس به آن اشاره و اعلام کرده حتی اگر
ایران با غرب به توافق برسد همچنان شرکت‌های آمریکایی پشت در تحریم‌های کنگره علیه
ایران خواهند ماند. تحریمهایی که مربوط به مسائل حقوق بشر و
پرونده هسته‌ای ایران است.
بنا
به تحقیقات بانک کردیت سوئیس، یکی از هدف‌های ایران، تبدیل شدن به یکی از نقش‌آفرینان
گازی در منطقه طی چند سال آینده است؛ سیاستی که چندان بر مبنای صادرات ال‌ان‌جی
طراحی نشده است. ایران قصد دارد از طریق صادرات گاز از طریق خط لوله، واردات گاز
مایع به خاورمیانه را کاهش دهد.
بر
اساس گزارش بانک کردیت سوئیس، ایران دارای چهارمین ذخایر بزرگ نفتی و دومین ذخیره
بزرگ گاز جهان است. ایران در بین 10 تولیدکننده بزرگ نفت و 5 تولیدکننده بزرگ گاز
قرار دارد و توانسته در سال 2014 روزانه حدود 4/ 3 میلیون بشکه نفت و میعانات گازی
تولید کند. همچنین تولید گاز کشور در سال 2013 به حدود 7/ 5تریلیون
متر مکعب رسیده است.
منبع: دنیای اقتصاد