پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)-مذاکرات هستهای روزهای سرنوشتسازی را پشت سر میگذارد.
در حال حاضر وزاری خارجه ایران و آمریکا نیز راهی وین شدهاند تا آخرین دور گفتوگوها
را به منظور رسیدن به راهحلی جامع انجام دهند.
به گزارش
پترونت، از سال 2012 تا کنون تحریمهای یکجانبه و چندجانبه اعمال شده از طرف
آمریکا و اتحادیه اروپا بر علیه صنعت نفت و همچنین مبادلات بانکی بینالمللی ایران
باعث شده است تا فشار زیادی به اقتصاد ایران وارد شود.
تحریمها
از یک طرف صادرات نفت ایران را به نصف سال 2011 کاهش دادهاند و از طرف دیگر
بازگشت پول نفت فروخته شده را نیز با اختلال مواجه ساخته و هزینههای مبادلاتی
ایران در بازارهای جهانی را به شدت افزایش دادهاند. از سوی دیگر، تحریمها مانعی
در سرمایهگذاری در بخش نفت و گاز ایران ایجاد کردهاند و توسعه این بخشها را با
موانع جدی روبرو ساختهاند.
درآمدهای
نفتی دولت در نتیجه تحریمها کاهش یافته و در نتیجه کسری بودجه در سالهای اخیر
شدیدتر شده است. کسری بودجه علاوه بر این باعث شده است تا اعتبار کمتری به پروژههای
عمرانی تعلق گیرد و این امر مستقیماً بر اشتغال و کاهش نرخ رشد اقتصادی تأثیرگذار
بوده است. هماکنون بیکاری و پایین بودن نرخ رشد اقتصادی از عمده مشکلات اقتصادی
کشور است.
کاهش قیمت
نفت نیز در چند ماه گذشته مشکلات را بیشتر افزایش داده است. از تابستان سال گذشته
قیمت نفت کاهش جدی داشته و این کاهش حتی در دورهای به 45 دلار به ازای هر بشکه
نیز رسیده است. در هفتههای اخیر نیز قیمت نفت در حدود 60 دلار به ازای هر بشکه
تثبیت شده است، که به هیچ وجه نرخ بالایی محسوب نمیشود.
بنابراین،
در حال حاضر تمام نگاهها به مذاکرات هستهای تا با رفع تحریمها گشایشی جدی در
اقتصاد ایران حاصل شود. با این حال در حالی که چند روز بیشتر به موعد 10 تیر باقی
نمانده است، دورنمای این مذاکرات به درستی روشن نیست.
دیپلماتهای
غربی در روزهای گذشته خبر دادهاند که هنوز در مورد بازرسیها از اماکن نظامی و
همچنین نحوه رفع تحریمها، اختلاف نظر جدی بین طرفین وجود دارد. با این شرایط،
احتمال این که مذاکرات با تمدید چند روزه مواجه شود، بالا به نظر میرسد.
مهمترین
عضو طرف ایران در کشورهای پنج بعلاوه یک آمریکاست. سایر اعضای پنج بعلاوه یک در
دهههای گذشته مشکل چندانی با سیاستهای ایران نداشتهاند و این آمریکا بوده است
که مسئله اتمی ایران را در مقام یک بحران بینالمللی مطرح کرده است. با این حال،
در شرایط فعلی به نظر میرسد که آمریکا نسبت به دورههای قبلی مذاکرات آمادگی
بیشتری برای توافق باشد. اما این آمادگی بیشتر تا کنون باعث نشده است که آمریکا از
خواستههای خود در قبال محدود کردن جدیِ برنامه هستهای ایران دست بکشد.
ایران نیز
اگرچه جدیتر از ادوار گذشته وارد مذاکرات شده است، اما حاضر نشده چارچوب کلی خود،
که در ادوار پیشین وجود داشته است، را تغییر دهد.
اما ایران
در لحظه فعلی مانعی در برابر توافق نیست. آمریکا پیش از این و به طور دقیقتر از
سال 2002 تا همین اواخر کل توانمندی هستهای ایران را نشانه گرفته بود و به هیچ
وجه حاضر نبود غنیسازی (در ابعاد صنعتی) در خاک ایران را بپذیرد. در حال حاضر،
همه چیز به این گره خورده است که آمریکا به غنیسازی صنعتی ایران (در میان مدت) تن
دهد و لغو تحریمها را نیز بپذیرد. در صورتی که این دو مورد از طرف آمریکا مورد
پذیرش قرار گیرد، توافق درباره سایر مسائل چندان دشوار نیست. اما اگر آمریکا در
این دو مورد همچون گذشته سرسختی از خود نشان دهد، احتمالاً توافقی نیز در کار
نخواهد بود.
منبع:
پترونت