پایگاه خبری تحلیلی
فولاد (ایفنا)- اگر ایران و غرب به توافق هستهای جامع
که به لغو تحریمهای ایران میانجامد دست یابند، واکنش اوپک به چشمانداز بازگشت
نفت ایران به بازار چه خواهد بود؟
به گزارش
شانا به نقل ازکریستین ساینس مانیتور، شرکتهای نفتی بینالمللی همگی مشتاق بازگشت به ایران هستند. در
هفته گذشته روسای شرکتهایی همچون شل، بریتیش پترولیوم و توتال در دیدار با مقامات
نفتی ایران در وین علاقه خود را به حضور در پروژههای نفت و گاز ایراناعلام کردند.
بن فان
بردن مدیرعامل شل در گفتگو با بلومبرگ اظهار کرد: ایران یک کشور خارقالعاده با
ذخایر عالی انرژی است. به محض فراهم شدن فرصت قانونی ما حضور در ایران را بررسی
خواهیم کرد.
فان بردن
همچنین خاطرنشان کرد: همه خواهان حضور در ایران هستند. ایران ذخایری معادل ١٥٧
میلیارد بشکه نفت خام(حدود ١٠ درصد کل ذخایر نفتی جهان) را در اختیار دارد. این
کشور همچنین دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی جهان را در خود جای داده است که بخش زیادی
از این ذخایر به دلیل تقابل چند دههای با غرب توسعه نیافتهاند اما تفاهم با غرب
در خصوص برنامه هستهای میتواند همه این مسائل را تغییر دهد.
کاهش قیمت
نفت و تحریمهای شدید به ایران لطمه زده است به همین دلیل ایران مایل به لغو
تحریمها و افزایش سریع تولید نفت خود است. برآوردها در خصوص سرعت و میزان افزایش
تولید نفت ایران متفاوت است. ایران اعلام کرده که بعد از لغو تحریمها در یک
ظرف زمانی شش ماهه روزانه حدود یک میلیون بشکه به تولید نفت خود خواهد افزود، اما
شاید برآورد منطقیتر، افزایش روزانه ٤٠٠ هزار بشکه در کوتاهمدت باشد.
ایران
برای رفتن به مرحله بعد به سرمایه و فناوری شرکتهای بین المللی نفتی برای سرمایهگذاری
و دریافت تخصص فنی احتیاج دارد. دولت ایران ظاهرا به دنبال اصلاح قراردادهای
نفتی برای افزایش جذابیت سرمایهگذاری در بخش نفت و گاز خود است. ایران به جای
پرداخت مبلغی به شرکتهای خصوصی نفتی برای تولید، در حال بررسی اقداماتی است
که زمانی با آن مخالف بود. این کشور ممکن است به شرکتهای نفتی اجازه دهد سهمی از
تولید را برداشته و ذخایر نفتی به ثبت برسانند. امری که به شکل قابل توجهی نسبت به
دریافت یک حق ثابت جذابتر خواهد بود.
این امر
مطمئنا به افزایش علاقه شرکتهای نفتی به سرمایهگذاری بیشتر در ایران و در نهایت
به افزایش تولید نفت ایران خواهد انجامید، اما این سئوال را ایجاد میکند که اوپک
نسبت به افزایش احتمالی تولید نفت ایران چه واکنشی خواهد داشت؟
این
سازمان در نشست روز گذشته خود در وین سقف تولید رسمی خود را تغییر نداد و آن را در
سطح ٣٠ میلیون بشکه تثبیت کرد. اما به جمع بندی مذاکرات درباره برنامه هستهای
ایران تنها چند هفته باقیمانده که احتمالا به پایان تحریمها خواهد انجامید.
اگر ایران
تنها ظرف چند ماه روزانه ٤٠٠ هزار بشکه به تولید خود بیفزاید و تولید خود را تا
سال ٢٠١٦ یک میلیون بشکه در روز افزایش دهد، آیا اوپک به ایران اجازه خواهد داد که
بخش بیشتری از سهم کلی روزانه ٣٠ میلیون بشکه را به خود اختصاص دهد؟ جدا از رقابت
عربستان با رقیب منطقهای خود پیدا کردن اعضای دیگری که مایل به واگذاری سهم خود
به ایران باشند نیز دشوار مینماید. عربستان در حال حاضر در سطح بیسابقه
روزانه بیش از ١٠ میلیون بشکه و عراق نیز در سطوح بیسابقهای نفت تولید میکنند
که مطمئنا میزان تولید خود را تغییر نخواهند داد.
این امر
دو احتمال آشکار را باقی میگذارد: نخست اینکه اوپک هدفگذاری تولید خود را
افزایش میدهد تا به ایران اجازه دهد به بازار بازگردد. این امر باعث کاهش قیمت
نفت خواهد شد، زیرا اوپک رسما تمایل خود را به اشباع بازار نشان میدهد، اما از
آنجا که تغییر دادن سقف تولید اوپک نیازمند اجماع اعضاست محتملترین نتیجه تغییر
نکردن سقف تولید است.
با تمام
این اخبار، هیچ تضمینی وجود ندارد که مذاکرات به نتیجه برسد و تحریمهای ایران لغو
شود و بنابراین اوپک منتظر است ببیند چه اتفاقی رخ میدهد.
به
علاوه اوپک اغلب به سقف تولید تعیینشده پایبند نیست. این سازمان در ماه مه روزانه
٣١ میلیون و ٥٠٠ هزار بشکه نفت تولید کرد که کاملا بالاتر از سقف ٣٠ میلیون بشکه
در روز است. اگر ایران به بازار بازگردد تولید اوپک حتی بالاتر از سقف تعیین شده
خواهد شد.
در هر
صورت، ایران آنچه را که لازم است بدون توجه به اوپک انجام خواهد داد. اگر
تحریمها لغو شوند، این کشور با توجه به نیازهای داخلی خود آنچه را که در توان دارد
برای افزایش تولید به کار خواهد بست.
منبع:
شانا