پایگاه خبری تحلیلی
فولاد (ایفنا)-فرجام مذاکرات هسته ای ایران و رفع تحریم ها مهمترین تاثیر
را در آینده مبادلات نفتی کشور دارد
طبق پیش بینی های صورت گرفته اگر تحریم های نفتی کشورمان
برداشته شود صادرات این طلای سیاه تا سال 2017 به رقم قبل از تحریم ها خواهد رسید. هم چنین
در صورت حاصل نشدن توافق جامع، درآمدهای نفتی ایران حدود 60 درصد کاهش یافته و از
120 میلیارد دلار در سال 12 ـ 2011 به 23.7 میلیارد دلار در سال 2015 خواهد رسید.
رصد،
سمیرا عبدالهی خواه / سقوط قیمت نفت به
همراه سیاست نفتی عربستان در نهایت سبب کاهش درآمد ۱۲
شرکت بزرگ نفتی جهان از ۱۰ تا ۸۰
درصد شده است. در واقع در طول یک سال گذشته قیمت نفت‌خام از بشکه‌ای ۱۱۰
دلار به حدود ۵۰ دلار و در روزهای اخیر با افزایشی نسبی به
سطح بشکه‌ای ۶۰ دلار رسیده است که هنوز در مقایسه با مدت
مشابه سال گذشته کاهشی نزدیک به ۵۰ درصدی را
تجربه می‌کند!
در این
بین برخی از این شرکت ها جهت جلوگیری از خطر ورشکستگی اقدام به برخی راهکارها هم
چون تعطیل کردن پروژه‌های با توجیه اقتصادی پایین نفت و گاز، افزایش تولید ظرفیت
پالایش نفت به‌جای تولید نفت خام، بهره‌برداری از میدان‌های جدید و تعدیل گسترده
نیروی انسانی کرده اند و مشخص نیست آیا این راهکارها جبران خسارات وارده ناشی از
کاهش قیمت این طلای سیاه را می کند یا خیر.
در جدول
ذیل کاهش سود و درآمد برخی از این شرکت های بزرگ نفتی در ۳
ماهه نخست و ۳ ماهه دوم سال جاری آمده است.
و حال در
مورد کشورمان باید گفت تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا باعث شد از سال ۲۰۱۲
تا کنون، شرکت‌های عمده نفتی غرب، ایران را ترک کنند. تا قبل از سال ۲۰۱۲،
ایران روزانه ۵/۲ میلیون بشکه نفت تولید می‌کرد که این میزان
به کمتر از ۱/۱ میلیون بشکه کاهش یافت، که سبب کاهش درآمدهای
نفتی و در نهایت کاهش سرمایه‌گذاری در بخش توسعه تجهیزات و خدمات نفتی ایران و تا
حدودی رکود حاکم بر جامعه شد.
همچنین
افزایش ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار
بشکه ای عرضه نسبت به تقاضای نفت در سه ماهه دوم سال ۲۰۱۵
میلادی، به دلایل مختلفی هم چون عدم توافق اعضای اوپک، فروش نفت کشورهای عربی و
غیره سبب شده است که بازار نفت همچنان در وضعیت نامناسبی باشد. بنابراین اوضاع
درآمدهای نفتی کشورمان همچنان با افول مواجه است.
این در
حالی است که بانک جهانی در تازه‌ترین گزارش منتشره خود پیش‌بینی کرد درآمد نفتی
ایران در سال ۲۰۱۵ به ۲۳٫۵
میلیارد دلار برسد.
ذکر این
نکته ضروری است که هم اکنون ایران در کنار صادرات روزانه حدود یک میلیون بشکه نفت
خام حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار
بشکه میعانات گازی به عنوان یک نفت بسیار سبک را هم به بازارهای جهانی صادر می‌کند.
طبق پیش
بینی های صورت گرفته اگر تحریم های نفتی کشورمان برداشته شود صادرات این طلای سیاه
تا سال ۲۰۱۷ به رقم قبل از تحریم ها خواهد رسید. هم چنین
در صورت حاصل نشدن توافق جامع، درآمدهای نفتی ایران حدود ۶۰
درصد کاهش یافته و از ۱۲۰ میلیارد دلار در سال
۱۲ ـ ۲۰۱۱ به ۲۳٫۷
میلیارد دلار در سال ۲۰۱۵ خواهد رسید.
باید خاطر
نشان کرد که بودجه سال ۹۳ بر اساس مبنای قیمت
نفت ١٠٠ دلار برای هر بشکه محاسبه شده بود که تا پایان سال ٩٣ متوسط قیمت نفت به
حدود ٨٠ دلار برای هر بشکه نیز رسید! اما در سال ٩۴
که بودجه را بر مبنای نفت ۵٠ دلاری
تصویب کردند، به طور طبیعی درآمدها کمتر خواهد بود و اگر از ۵۰
دلار کمتر شود مسلما درآمدهای نفتی کمتر و با مشکلات زیادی مواجه خواهیم بود.
البته
باید به توافقات و برداشته شدن تحریم ها توجه خاصی کرد ولیکن ذکر این نکته خالی از
لطف نیست که حتی با برداشته شدن تحریم ها و حصول توافق نهایی باز هم نتایج آن در
سال ۹۴ خودمایی بسیاری نخواهد کرد.
اما در
ادامه باید گفت اگر توافقات حاصل شود می توانیم کنفرانسی که مدت ها راجع به آن
صحبت می شود را در لندن برگزار کنیم که در آن فرصت ها و پروژه های اکتشاف، توسعه،
نگهداشت، تولید و افزایش ظرفیت تولید در قالب قراردادهای تازه ارائه می شود که
مهمترین نتیجه آن می تواند تحقق تامین مالی و انتقال دانش فنی و ورود سرمایه
گذاران قوی در این حوزه به کشورمان گردد.
گفته می
شود که هم اکنون نیز پیشنهاداتی از سوی برخی سرمایه گذاران به کشورمان شده است ولی
شرکت های بزرگ نفتی درجه ۱ و۲ همچنان
منتظر نتایج نهایی مذاکرات و رفع تحریم ها می باشند. ولیکن کشورمان از هم اکنون به
دنبال شناسایی بازارهای هدف برای بعد از تحریم ها است که یکی از این بازارهای مهم
کشور چین است و هم اکنون تقاضای روزانه ٧٠٠ تا ٨٠٠ هزار بشکه نفت را دارد. طبق
آمار موجود در سال ۲۰۱۴ میزان نفت صادره به
چین از سوی ایران روزانه ۵۵۰ هزار
بشکه بوده است که در سال ۲۰۱۵ این
میزان ۶۶۰ هزار بشکه پیش بینی شده است.
در واقع
با حصول توافق شرکت های خارجی و چند ملیتی برای سرمایه گذاری در کشور اقدام خواهند
کرد و در نتیجه با مدیریت صحیح درآمدهای نفتی شاهد رونق اقتصادی خواهیم بود. صد
البته با بهبود روابط و در نتیجه بهبود مبادلات نفتی درآمدهای نفتی کشورمان افزایش
خواهد یافت و کشورمان از رکودی که در آن قرار دارد تا حدی جدا خواهد شد.
از سوی
دیگر باید به این نکته نیز توجه کرد که در صورت عدم حصول توافقات مسلما در این
شرایط و اوضاع و احوال قیمت نفت و درآمدهای نفتی کشورمان با عدم برداشته شدن تحریم
ها شاهد رشد تورم و ارزش دلار در کشور خواهیم بود و با شرایط بحرانی و سختی رو به
رو خواهیم شد چرا که مهمترین مشکل کاهش شدید قدرت خرید مردم به علت افزایش تورم
خواهد بود.
منبع: رصد