پیامدهای اقتصادی رفع تحریم‌های ایران

پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- اندیشکده اسراییلی بگین سادات در گزارشی بررسی نموده است که لغو تحریم ها چه تاثیری بر اقتصاد جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت. این اندیشکده معتقد است لغو تحریم های اعمال شده علیه ایران، به تهران اجازه خواهد داد تا قدرت سیاسی و نظامی خود را در منطقه تقویت کند.

موافقتنامه موقت ۲۰۱۳ و موافقتنامه چارچوب ۲۰۱۵

اقتصاد ایران بطور قابل توجهی پس از توافق موقت با ۱+۵ بهبود یافته است. "باراک اوباما" رئیس جمهور آمریکا، توافق موقت (با ایران) را یک پیروزی کلیدی برای سیاست خارجی آمریکا توصیف کرد. با این حال اصلی ترین تأثیر موافقتنامه، آزاد شدن اقتصاد ایران است. هشدار آمریکا درخصوص تلاش های ایران برای دور زدن رژیم تحریم ها از آن زمان رنگ باخته است. در طول سال گذشته، اقتصاد ایران برای نخستین بار از زمان رکود اقتصادی بین سال های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۲مجددا در یک نرخ متوسط شروع به رشد کرده است.

پس از دستیابی به موافقتنامه چارچوب در لوزان، حذف قریب الوقوع اکثر یا اغلب تحریم ها به احتمال زیاد محقق خواهند شد. درحالیکه دستیابی به یک موافقتنامه نهایی هنوز دشوار به نظر می رسد، اما اگر تحریم ها بطور قابل ملاحظه ای برداشته شوند، ایران با رشد اقتصادی مواجه خواهد شد. درحال حاضر بسیاری از شرکت های اروپایی و آمریکایی در حال برنامه ریزی برای ورود به بازار پر سود ایران هستند.

در صنعت خودرو بطور مثال، تقریبا تمام تولیدکنندگان غربی بدلیل تحریم ها از ایران خارج شده اند، هرچند یک انگیزه بزرگ برای بازگشت آنها وجود دارد. خودروسازان مختلف بین المللی شامل مرسدس بنز، فولکس واگن، رنو، پژو، کیا و تویوتا علاقه مندی خود را برای ورود مجدد به بازار ایران اعلام کرده اند. همچنین، صادرات پسته که هنوز یکی از محصولات شاخص صادراتی ایران محسوب می شود، در سال۲۰۱۴ تقریبا دو برابر شده است.

نکته دیگر، درحالیکه نرخ تورم در ایران همچنان بالا و ارزش پول این کشور ضعیف است، درحال حاضر نرخ تورم ۱۷.۳ درصد است.

علاوه براین، ایران احتمالا در پی دو برابر کردن صادرات نفت از یک میلیون به دو میلیون بشکه در روز پس از رفع کامل تحریم ها است.

بااین حال، حتی قبل از دستیابی به توافق، تهران توانسته بود تحریم ها را در حوزه های کلیدی مانند ورود به بازارهای بین المللی دور بزند.

متحدان ایران: روسیه، چین و ترکیه

روسیه علاقه فراوانی به پایان دادن به تحریم ها علیه ایران دارد و می تواند تجارت و سرمایه گذاری خود را (در این کشور)  گسترش دهد. تهران برای ساخت هشت راکتور هسته ای در ایران با شرکت دولتی روس اتم قرارداد دارد.

چین نیز یکی از شرکای تجاری اصلی ایران محسوب شده و در دور زدن تحریم ها به ایران کمک کرده است. ترکیه که روابط پیچیده و پر تنشی با ایران دارد، موافقتنامه تجاری ترجیحی با ایران در ژانویه ۲۰۱۵ منعقد کرد. باتوجه به تحریم ها، تجارت دوجانبه با ترکیه از ۲۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۲ به ۴.۵ میلیارد دلار در حال حاضر کاهش یافت. هدف ایران، سه برابر کردن این رقم طی چند سال آینده است.

رونق اقتصاد ایران

بهبود اوضاع اقتصادی ایران و افزایش صادرات نفت می تواند به تقویت قدرت سیاسی و نظامی ایران در منطقه منجر شود.

برآورد تولید ناخالص داخلی (GDP) ایران ۴۰۶ میلیارد دلار است که پس از عربستان سعودی، در جایگاه دوم خاورمیانه قرار می گیرد. جمعیت این کشور نیز ۸۰میلیون نفر است که از این لحاظ، پس از مصر در رتبه دوم خاورمیانه است.

عربستان سعودی که روابط پر تنشی با ایران دارد، احتمالا با یک چالش استراتژیک در طولانی مدت مواجه می شود. با کاهش وابستگی آمریکا به نفت ریاض، ایران در صورت دستیابی به توافق هسته ای و برداشته شدن تحریم ها می تواند به قدرت غالب منطقه تبدیل شود.

****انتشار گزارش های راهبردی و مطالب اندیشکده ها لزوما به معنای تایید محتوای آن توسط اقتصاد ایرانی نیست و صرفا جهت اطلاع رسانی منتشر می شود.

منبع: اقتصاد ایرانی