پایگاه خبری تحلیلی
فولاد
(ایفنا)-مسعود
نیلی مشاور اقتصادی رییس‌جمهور در نشست خبری با اصحاب رسانه برای جمع‌بندی همایش
اقتصاد ایران که 14 و 15 دی جاری برگزار شده بود، با بیان اینکه اکنون اقتصاد در
شرایطی قرار دارد که بیش از هر زمانی به وفاق نیاز داریم، گفت: در زمان وفور درآمدهای
نفتی با افزایش شدید واردات، افزایش هزینه دولت و حجم نقدینگی مواجه بودیم، اکنون
نیز با کاهش قیمت نفت و تحریم‌ها مواجه هستیم به‌طور کلی قبل از پرداختن به
مشکلات، باید برخی مشکلات را ریشه‌یی بدانیم زیرا اختلاف‌نظر در راه‌حل‌های مشکلات
اهمیتی ندارد اما اختلاف‌نظر در اینکه مشکلات کشور چیست، خطرناک است
وی
سپس از تهیه و تدوین سند جمع‌بندی کنفرانس اقتصاد ایران خبر داد و افزود: طی سال‌های
گذشته اقتصاددان‌ها در اعتراض به سیاست‌های اتخاذ شده اقتصادی بیانیه‌هایی را امضا
و منتشر می‌کردند اما پس از پایان کنفرانس اقتصاد ایران 21 اقتصاددان سند توافقی
در مورد حل مشکلات اقتصادی کشور را امضا کردند. این امر برای نخستین‌بار بود که در
اقتصاد ایران رخ داد و سند تهیه شده به معنای اعتراض و نقد نیست بلکه در تعامل با
سیاست‌های دولت بوده است. اقتصاددان‌هایی که متن و سند جمع‌بندی کنفرانس اقتصاد
ایران را امضا کرده‌اند، محال بود همین افراد 5 سال پیش دست به چنین اقدامی بزنند.
یارانه
با کسری روبه‌رو است
وی
همچنین در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه هدفمندی یارانه‌ها با کسری
بودجه روبه‌رو است، افزود: باتوجه به کاهش درآمدهای نفتی، درآمدهای یارانه‌ها هم
دچار کاهش شده است بنابراین در طرح هدفمندی یارانه‌ها با کسری مواجه هستیم که مورد
توجه مجلس نیز هست. وی گفت: نباید تردید داشت که قبل از تصویب نهایی بودجه، توافقی
بین دولت و مجلس در مورد هدفمندی یارانه‌ها صورت می‌گیرد.
وی
همچنین با اشاره به حذف یارانه‌بگیران با درآمد بیش از 2.5میلیون تومان گفت: در
این زمینه حذف یارانه‌بگیران براساس بعد خانوار، محل زندگی و... مورد بررسی قرار
می‌گیرد.
وی
در مورد معافیت‌های مالیاتی نیز گفت: معافیت‌ها به درآمدهای مالیاتی آسیب نمی‌زند
و کاهش درآمد مالیاتی گاهی اوقات تاثیر مثبت دارد. اکنون نیز قرار شده از برخی
نهادها و فعالان اقتصادی که مالیات پرداخت نمی‌کردند، مالیات اخذ شود و بطور طبیعی
درآمد مالیات به خزانه واریز خواهد شد البته این موضوع باید به تصویب شورای نگهبان
برسد.
خالص
اشتغال در 10 سال گذشته ثابت بوده است
وی
با بیان اینکه در این متن و سند به بخشی از شرایط اقتصادی و راهکارهای افزایش
اشتغال و رونق اقتصادی اشاره شده است، افزود: متاسفانه از سال 83 تاکنون خالص
اشتغال تقریبا تغییر نکرده است و این هشداری برای اقتصاد کشور است یا در مورد
وضعیت بودجه خانوار از سال 86 به بعد به‌طور مداوم و مستمر شرایط رفاهی خانوارها
بدتر شده است، این درحالی است که بدتر شدن شرایط اقتصادی خانوارها در دورانی رخ
داده است که وفور درآمدهای نفتی داشتیم و این وضع در دوره رکود هم ادامه یافته است.
مشاور
اقتصادی رییس‌جمهور به سند چشم‌انداز 1404 اشاره کرد و افزود: در سند چشم‌انداز
هدف مهمی در صدر اهداف قرار گرفته و آن این است که ایران در پایان افق چشم‌انداز
از لحاظ اقتصادی باید قدرت اول منطقه باشد بنابراین باید به مقایسه منطقه‌یی حساس
باشیم و اهداف را دنبال کنیم.
نیلی
با اشاره به اینکه دوره اجرای سند چشم‌انداز از برنامه چهارم توسعه آغاز شد، گفت:
از سال 84 تا 90 متوسط رشد اقتصادی 4.3درصد بوده است در صورتی که طبق اهداف برنامه
باید 8درصد رشد را شاهد بودیم و در سال‌های 1392 و 1393 هم رشد
اقتصادی منفی بود. وقتی این وضعیت را با کشورهای منطقه نفت‌خیز و غیرنفت‌خیز
مقایسه می‌کنیم، مجموعه کشورها رشد اقتصادی بالاتری نسبت به ایران داشته‌اند.
جلوگیری
از افزایش نرخ بیکاری نیاز به رشد اقتصادی 6درصد
وی
تصریح کرد: برای اینکه به موضوع اشتغال توجه داشته باشیم و تعداد بیکاران را ثابت
نگه داریم باید رشد اقتصادی 6درصد باشد که البته این فقط برای مهار بیکاری است و
برای بهبود شرایط به نرخ رشد اقتصادی 8درصد نیازمند هستیم.
9 عامل
ایجاد رشد پایدار
مشاور
اقتصادی رییس‌جمهور با اشاره به اینکه در سند منتشر شده به 9 عامل برای رشد پایدار
اشاره شده است، اضافه کرد: حکم روایی پایدار و پویا، تعامل با دنیا، توازن محیط‌زیست،
نظام مالی کارآ، توسعه منابع انسانی، نظام موثر مبارزه با فقر ازجمله عوامل
دستیابی به رشد پایدار است اما تاکنون در فراهم کردن اصول و الزامات مبانی رشد
موفق عمل نکرده‌ایم.
وی
گفت: اقتصاد ایران ظرفیت‌های بالایی برای رشد دارد اما کشورهای منطقه با داشتن یکی
از ظرفیت‌های ایران، رشد کرده‌اند، به عنوان مثال عربستان با نفت، ترکیه با
گردشگری و قطر با گاز به رشد و توسعه خوبی رسیده‌اند اما ایران تمام این ظرفیت‌ها
و نعمت‌ها را دارد، اما رشد و توسعه درخوری نداشته است. مشکل اصلی کجاست؟ چرا با
این همه ظرفیت رشدی حاصل نشده است؟
ضعف
مدیریت در زمان وفور درآمد نفتی
وی
به چالش میان‌مدت اقتصاد ایران اشاره کرد و گفت: یکی از معضلات ما ضعف مدیریت در
دوران وفور درآمدهای نفتی بوده است که امروز با آثار درآمدی نحوه خرج کردن آن
درآمدها روبه‌رو هستیم، به عنوان مثال از سال 70 تا 83 متوسط واردات سالانه
26میلیارد دلار بوده است که این رقم طی سال‌های 84 تا 90 به 81میلیارد دلار رسیده است. درحال حاضر
اگر چهار سال درآمد نفتی با همین قیمت نفت کنونی داشته باشیم به جمع کل درآمدهای
یک‌ساله دولت قبل در سال90 می‌رسد که درآمد نفتی در این سال 119میلیارد دلار بوده
است.
مشاور
اقتصادی رییس‌جمهور با تاکید براینکه در مشکلات کنونی اقتصاد باید اجماع نظر صورت
گیرد، اضافه کرد: دولت، بخش خصوصی و دانشگاهیان موفق شدند در چارچوبی به موافقت
برسند و باید قدردان این موضوع باشیم.
نیلی
افزود: با توجه به اینکه اقتصاددان‌ها سخت با یکدیگر در مورد تهیه متن مشترک
موافقت می‌کنند بنابراین جمع‌بندی کنفرانس اقتصاد ایران به طول انجامید.
وی
گفت: مهم‌ترین ضرورت اقتصاد ما رشد و توسعه پایدار است، نکته‌یی که تقارن خوبی با
موضوع جمع‌بندی کنفرانس اقتصاد ایران دارد. همچنین در سیاست‌های کلی اقتصاد
مقاومتی محور اصلی این است که چگونه بتوانیم به رشد پایدار اقتصادی دست یابیم و از
سوی دیگر به رشد درونزا و برونگرا بودن تاکید شده است.
مشاور
اقتصادی رییس‌جمهور گفت: باید آسیب‌پذیری اقتصاد از محل تغییرات در قیمت نفت به
حداقل رسد و همچنین رابطه بودجه با نفت به سمتی حرکت کند که وابستگی به نفت کمتر و
قطع شود، تجربه نشان داده هر چقدر وابستگی بیشتر شده، آسیب‌پذیری اقتصاد بیشتر شده
است. وی با بیان اینکه در دوره وفور درآمدهای نفتی باید مدیریت خوبی داشته باشیم،
اضافه کرد: اگر نفت 50 دلار باشد، 25میلیارد دلار درآمد حاصل می‌شود و حدود 65.5درصد این
رقم وارد بودجه دولت می‌شود، بنابراین عدد قابل توجهی نیست.
تاثیر‌گذاری
تحریم از 4کانال بر اقتصاد
نیلی
در مورد تحریم‌ها گفت: تحریم‌ها از چهار کانال تحریم نفتی، تحریم بانکی، تحریم
تجاری و عدم قطعیت در اقتصاد تاثیر گذاشته است، اقتصاد ما پتانسیل‌های بالایی دارد
و برای رشد و توسعه در کشور امکان بسیاری وجود دارد اما اکنون نیز با شتابزدگی
درپی آن هستیم که رقم رشد اقتصادی دقیقی را برای دوران بعد از رفع یا عدم رفع
تحریم‌ها بیان کنیم ولی به‌طور کلی امکان دستیابی به رشد اقتصادی 8درصد در بلندمدت
در کشور وجود دارد اما یک باره از منفی 5.8 تا 8درصد امکان رشد اقتصادی وجود ندارد.
وی
تصریح کرد: اقتصاد ونزوئلا و روسیه در شرایط وفور درآمدهای نفتی با ایران به صورت
مشابه اداره شد اما امروز شرایط اقتصادی این دو کشور کاملا آشفته است و نرخ تورم
در ونزوئلا نزدیک 3 رقمی شدن است، علت اینکه ما امروز مانند ونزوئلا نشده‌ایم کاهش
تورم در کشور ماست، باوجود اینکه تنها قیمت نفت در ونزوئلا کاهش یافت اما ایران
همزمان با تحریم و کاهش قیمت نفت روبه‌رو بوده و تعداد صادرات بشکه و قیمت نفت به‌شدت
کاهش یافت.
مشاور
اقتصادی رییس‌جمهور گفت: بنابراین تورم در اقتصاد ما کاهش پیدا کرد و شرایط
اقتصادی کشور مانند ونزوئلا نشد دلیل این امر کاهش شدید تورم در ایران و مثبت شدن
نرخ رشد سود بانکی بود و اینکه مردم ترجیح دادند پولشان در بانک باشد. نتیجه این
شد که اقتصاد ایران مسیر آرام و رو به رشد را دنبال کند.
وی
با بیان اینکه کاهش تورم بالای 40درصد به زیر 15درصد مهم‌ترین عامل بوده که رشد
اقتصادی را مثبت کرده است، گفت: اگر تورم در ایران 30درصد ثابت می‌ماند حتما رشد
اقتصادی ایران منفی می‌شد بنابراین با کاهش تورم آرامش برقرار شد و همین امر زمینه
خروج از رکود را فراهم کرده است.
نیلی
افزود: اقتصاد اکنون با دشواری‌های فراوانی روبه‌روست که در تاریخ ایران بی‌سابقه
بوده است، اکنون اقتصاد رشد نامتوازن مثبتی را تجربه می‌کند که باید به رشد متوازن
مثبت تبدیل شود البته برای تحقق این امر راهکارهای زیادی وجود دارد.
مشاور
اقتصادی رییس‌جمهور در مورد پیش‌بینی وضعیت آینده اقتصاد و ارایه زمان برای خروج
از رکود، گفت: شرایط ما فوق‌العاده دشوار است و اینکه تصور کنیم دارویی برای درمان
مشکلات اقتصادی وجود دارد، کاملا نگرش اشتباهی است، آن چه در سیاست‌های خروج از
رکود دنبال کردیم به دنبال باز کردن گره‌ها برای حرکت به سمت رشد مثبت بوده است و
رسانه‌ها باید با جامعه مسوولانه برخورد کنند.
منبع: خبر اقتصادی