پایگاه خبری تحلیلی
فولاد (ایفنا)-کاهش قیمت‌های نفت به نقطه حساسی
رسیده است. ماه گذشته هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی گزارش کرد، تنها شانس
برای توقف افزایش دمای زمین و جلوگیری از بروز فاجعه که در پی افزایش دما روی
خواهد داد، محدود کردن انتشار سوخت فسیلی تا پایان این قرن است.
قبل از ورود به
هزاره سوم، با مردی ملاقات کردم که در حوزه انرژی بادی سرمایه گذاری کرده بود؛ هدف
وی، تلاش برای کاهش سرعت تغییرات آب و هوایی بود. وی متقاعد شده بود که جهان
به سمت کاهش مصرف نفت حرکت کرده و منابع انرژی تجدیدپذیر، فرصت کارآفرینی
منحصربفردی را ارائه می دهند. او معتقد بود که قیمت های نفت برای مدتی دچار نوسان
خواهند شد، اما در نهایت تنها می توانند در یک جهت (ثابت) حرکت کنند. نفت یک منبع
محدود است و هزینه های نیز در حال افزایش هستند؛ این مسائل استفاده از انرژی های
جایگزین مانند انرژی بادی را جذاب تر می کنند.
این صحبت ها
کاملا معقول هستند و بسیاری از مردم معتقدند، اعتیاد به استفاده از نفت و گاز باعث
نابود کردن زمین می شود. در مفهوم بحث برانگیز "پیک نفت" – زمانی که
نیمی از ذخایر نفت جهان مصرف شده و سوخت های فسیلی کمیاب می شوند – تعیین دقیق این
زمان بسیار دشوار است، اما اغلب معتقدند که حدود یک دهه قبل دوره پیک نفت را پشت
سرگذاشته ایم. «پل کروگمن» – برنده جایزه نوبل اقتصاد – معتقد است که این لحظه
جادویی در سال ۲۰۱۰ فرا رسید.
قیمت های بالای
نفت می توانست دولت ها، شرکت ها و مصرف کنندگان را وادار به یافتن روش دیگری برای
تأمین انرژی کند؛ اما این رویای شیرین پایان یافته و جهان اکنون با سیل نفت ارزان
قیمت مواجه است. از طریق رونق در تولید داخلی، شکستگی هیدرولیکی (Hydraulic fracturing)
و حفاری افقی، قیمت نفت از ۱۱۲
دلار در هر بشکه در ماه ژوئن به کمتر از ۷۰
دلار در ماه دسامبر رسید. در دو ماه گذشته قیمت ها هر روز با کاهش مواجه شدند و
برخی اقتصاددانان پیش بینی می کنند که قیمت نفت به کمتر از ۵۰ دلار در هر بشکه برسد (قیمت نفت در هفته جاری به ۴۸ دلار در هر بشکه رسید).
این خبر خوبی
برای مصرف کنندگان نفت است که به معنای درآمد قابل تصرف بیشتر است. گاز بیشتر به
معنای افزایش سفر و درنتیجه خرج کردن بیشتر است که اقتصاد تنبل کنونی به وضوح به
آن نیاز دارد. در سال ۲۰۰۸ قیمت هر بشکه نفت ۱۴۷ دلار بود که تقریبا دو برابر میزان کنونی است.
بسیاری از
اقتصاددانان معتقدند که افزایش مجدد قیمت نفت به زودی محقق نخواهد شد. فناوری شکست
هیدرولیکی، آمریکا را از وارد کننده نفت و گاز به صادرکننده تبدیل کرده است.
آژانس بین المللی انرژی پیش بینی کرده که آمریکا سال جدید میلادی نفت بیشتری در
مقایسه با عربستان سعودی تولید خواهد کرد و حتی روسیه را با تولید ده میلیون بشکه
در روز پشت سر خواهد گذاشت.
فناوری شکست
هیدرولیکی جادو نیست و با خطرات جدی برای محیط زیست همراه است. نمی توان گفت
که این فناوری بهتر از تکیه کردن بر عربستان و عراق و سوریه برای تأمین سوخت است.
تحریم نفتی اعراب بر علیه آمریکا و حامیان اسرائیل در سال ۱۹۷۳ منجر به نخستین شوک قیمت نفت شد و از آن زمان، قیمت ها بیش از
تقاضا، تحت تأثیر اهداف سیاسی قرار گرفتند؛ اما با ارزان تر شدن سوخت های فسیلی،
رقابت برای انواع انرژی های پاک تر – مانند انرژی بادی و خورشیدی – بسیار
چالش برانگیز می شود.
بسیاری از
کارشناسان محیط زیست معتقدند، اگر نگرانی یا دلایل مختلف نتوانند وابستگی به نفت
را کاهش دهند، حداقل کمبود عرضه می تواند در این زمینه موثر باشد؛ اما کمبود عرضه
یک سیاست اقتصادی یا زیست محیطی نیست. کاهش قیمت های نفت به نقطه حساسی رسیده است.
ماه گذشته هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی گزارش کرد، تنها شانس برای توقف
افزایش دمای زمین و جلوگیری از بروز فاجعه که در پی افزایش دما روی خواهد داد،
محدود کردن انتشار سوخت فسیلی تا پایان این قرن است.
برنامه برای
پایان دادن وابستگی آمریکا به سوخت فسیلی یک هدف بعید است، اما اگر نفت همچنان
براحتی در دسترس باشد، این مسئله به لحاظ سیاسی غیرممکن می شود. «یوبا سوکونا» از
روسای گروه های کاری I.P.C.C. معتقد است که از لحاظ فنی، انتقال بسمت
اقتصاد با میزان انتشار کمتر کربن امکانپذیر است، اما سیاست و موسسات مناسب برای
اجرای این برنامه وجود ندارند و هرچه بیشتر برای اقدام عملی منتظر بمانیم، هزینه
ها برای کاهش تغییرات آب و هوایی افزایش پیدا خواهند کرد.
منبع: اقتصاد
ایرانی
موضوعات مرتبط: نفت - بازار نفت - اخبار اقتصادی - تحلیل اخبار