پایگاه خبری تحلیلی
فولاد (ایفنا)-اشاره:
مطلبی که می خوانید از سری یادداشت
های بینندگان الف است و انتشار آن الزاما به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
بینندگان الف می توانند با ارسال یادداشت خود، مطلب ذیل را تایید یا نقد کنند.
درباره کاهش
شدید قیمت نفت در بازارهای جهانی تحلیل های فراوانی ارائه شده است. در یک تقسیم
بندی کلی می توان دیدگاه های صاحبنظران را به صورت زیر دسته بندی کرد:
الف- تحلیل های سیاست محور (معتقدین
به عدم امکان اتخاذ سیاست مستقل عربستان در زمینه عرضه نفت)
گروهی از کارشناسان محور اساسی کاهش
قیمت نفت را ناشی از تخاصم سیاسی بین آمریکا و عربستان سعودی از یک سو و روسیه و
ایران از طرف دیگر دانسته و عوامل اقتصادی را در ردیف دوم اهمیت قرار می دهند. این
گروه با اشاره به وابستگی سیاسی حاکمان عربستان سعودی به آمریکا، کاهش قیمت نفت را
برنامه ریزی آمریکا برای به زانو درآوردن روسیه و ایران دانسته و معتقدند آمریکایی
ها خواهان امتیازگیری از روسیه در قضیه اوکراین و سوریه بوده و به دنبال تسلیم
کردن ایران در زمینه انرژی هسته ای هستند.
کارشناسان متعلق به این جریان با
اشاره به اینکه تولید نفت از مخازن نامتعارف آمریکا (شیل)
نیاز به استمرار قمیت بالای ۷۰ دلار دارد، به دولت اطمینان خاطر می دهند که قیمت نفت نمی
تواند برای مدت زیادی در زیر ۷۰
دلار متوقف شود و به محض احساس خطر شرکت های امریکایی از ضرر دهی با یک اشاره
آمریکایی ها عربستان سعودی عرضه نفت را کاهش داده و قیمت ها به بالای ۷۰ دلار بر می گردد.
سوال اساسی در مواجهه با این نظر این
است که در ماه های گذشته آمریکایی ها از کاهش قیمت نفت میلیاردها دلار ضرر کرده
اند و در مقابل آن تا کنون چیزی به دست نیاورده اند، آیا تحقق خواسته های سیاسی
آمریکا در زمینه اوکراین و ایران و غیره ارزش تحمل این همه ضرر برای آمریکایی ها
را داشته و آیا از اساس اقتصاد سیاسی آمریکا نسبت به پرداخت میلیاردها دلار ضرر از
جیب شرکت هایِ متنفذِ نفتی آمریکایی بی تفاوت است؟ پرداختن به این سوال وقتی بحث
برانگیز می شود که آمریکایی ها در ازاء چشم پوشی از میلیاردها دلار که از ارزان
شدن نفت از دست داده اند این مبلغ را به طور رایگان در اختیار رقبای چینی، ژاپنی،
هندی و اروپایی خود قرار داده و آنها را تقویت کرده اند، آیا به راستی سیاست
گذاران آمریکایی حاضرند به راحتی از خیر این گنج عظیم بگذرند و آن را در اختیار
رقبای خود قرار دهند؟
ب- تحلیل های اقتصاد محور (معتقدین به
امکان اتخاذ سیاست مستقل عربستان در زمینه عرضه نفت)
گره دیگر از صاحبنظران با اولویت دادن
به عوامل اقتصادی افزایش تولید نفت از مخازن نامتعارف آمریکا را علت اصلی افزایش
عرضه و کاهش شدید قیمت نفت دانسته و معتقدند: "واقعیت امر این است که ایالات
متحده آمریکا با بهره جستن از فن‌آوری بحث‌انگیز "فراکینگ" (استخراج نفت
و گاز از درون سنگهای زیرزمینی) نفت بی‌سابقه‌ای را استخراج میکند. میزان استخراج
نفت آمریکا از سال ۲۰۰۸ تاکنون به دو برابر رسیده و از این
طریق سهم خود در تولید جهانی نفت را ۱۰
درصد افزایش داده است. درنتیجه بازار جهانی نفت با چنین حجمی از استخراج، بطور
قابل توجهی اشباع گردیده است[۱]."
برهمین اساس، با گسترش تولید نفت در
آمریکا از مخازن نا متعارف، آمریکایی که خود به تنهایی بزرگترین وارد کننده نفت
بود نه تنها دیگر نفتی وارد نمی کند، بلکه تبدیل به یکی از صادرکنندگان نفت شده
است. سایر تولیدکنندگان سنتی نفت مانند عربستان نیز با مشاهده حضور رقیبی جدید در
عرصه ی تولید نفت برای حفظ بازار و از صحنه خارج کردن رقیب تازه وارد با افزایش
تولید خود، سعی در کاهش قیمت تا جایی دارند که تولید از مخازن نامتعارف آمریکا و
دیگر کشورها ضررده شده و شرکت های سرمایه گذار در عرضه نفتِ شیل سرمایه گذاری
جدیدی در این عرصه انجام ندهند.
در کنار این، رکود عمیق اتحادیه اروپا
نیاز آنها به انرژی ارزان را بیش از پیش ساخته و آنها در کنار آسیایی ها از سیاست
نفت ارزان حمایت می کنند. این دسته از کارشناسان، شرایط فعلی بازار نفت را جنگ
برای حفظ بازار دانسته و معتقدند مهمترین اولویت کنونی تولیدکنندگان نفت حفظ خود
در بازار است، زیرا با از دست دادن هر بازار امکان بازگشتن به آن بسیار دشوار می
شود.
منبع: الف
موضوعات مرتبط: نفت - بازار نفت - اخبار اقتصادی - تحلیل
اخبار