پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)-هنگامی
که آقای روحانی در همایش اقتصادی از «سیاست خارجی و داخلی» و همه پرسی سخن می
گویند، رسانه های معاند آن را سریعا به مساله هسته ای پیوند می زنند؛ بیم آن می
رود که ضربات سنگینی به روند مذاکرات وارد شود.
صحبت
های سیاسی آقای روحانی در یک همایش اقتصادی که برای حل مسائل اقتصادی کشور با حضور
اقتصاددانان برگزار شد، لطمه ای جبران ناپذیر به دیپلماسی ظریف در رسیدن به توافق
هسته ای زد چرا که این باور نادرست طرف غربی که ایران در اثر تحریم ها عقب نشینی
خواهد کرد را تقویت کرد و مقدمه زیاده خواهی بیشتر آنان و دور شدن از توافقی برد
برد شد. همچنین با امیدوار شدن عربستان به تاثیرگذاری کاهش قیمت نفت به تغییر
مواضع ايران، احتمال ادامه سیاست این کشور را بر پایین تر آوردن قیمت نفت تقویت
کرد. دلایل درستی این ادعا خیلی روشن است براساس اصلی بدیهی در نظریات روابط بین
الملل، کشورها براساس تصویری که از کشورهای طرف مقابل خود برداشت می کنند مواضع
شان را تعیین می کنند نه واقعیت نظرات و شرایط آن کشور.
هنگامی
که در همایشی اقتصادی که دولت آن را برای کمک گرفتن از اقتصاد دانان برای بررسی
مسائل اقتصادی کشور طراحی کرده است، آقای روحانی از «سیاست خارجی و داخلی» می
گویند که دیگر نباید از اقتصاد هزینه کند یا از همه پرسی سخن می گویند که رسانه
های معاند آن را سریعا به مساله هسته ای پیوند می زنند، روشن است که تصویری که
کشورهای غربی از ایران برداشت می کنند این است که دولتمردان این کشور، تحت تاثیر
فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم و کاهش قیمت نفت به جایی رسیده اند که رئیس کابینه
اش در یک همایش اقتصادی مهم سیگنال های سیاسی می دهد تا راه حل های اقتصادی. تاثیر
منفی این سخنان وقتی بیشتر می شود که به یادآوریم مذاکرات هسته ای برای تصمیم گیری
های سیاسی (و نه فنی) در پایتخت کشورها وارد وقت اضافه شده است. این
برداشت اشتباه کشورهای غربی از واقعیت های داخل مردم ایران در حالیست که براساس
نتایج تحقیق مرکز بسیار معتبر پژوهش های افکار عمومی و تحولات اجتماعی دانشگاه
تهران (بعنوان یک مرکز دانشگاهی) با اینکه 47٫2 درصد مردم شرایط اقتصادی کشور را
بسیار و تاحدی بد می دانند، تنها 24٫6 در صد مردم وضعیت اقتصادی را تاشی از فشارها
و تحریم های خارجی می دانند و 21٫8 درصد از آنان عدم اتکا به ظرفیت ها و توانمندی
های داخلی، 14 درصد فساد اقتصادی و 36 درصد سوءمدیریت
اقتصادی می دانند. همچنین براساس این افکارسنجی که مربوط به مهرماه 1393 است، تنها
18 درصد مردم معتقدند «بهتر است کشورمان برای برطرف شدن تحریم ها قبول کند از برخی
دستاوردهای هسته ای خود برای مدت زمان مشخصی عقبگرد کند» ( دقت شود در سوال عقب
نشینی برای مدت زمانی مشخص مطرح شده است نه همیشه) و 74٫3 درصد مردم باور دارند
نباید از دستاوردهای هسته ای ملی عقب نشینی کرد.
البته
باید توجه کرد که بخش مهمی از سخنان روز گذشته آقای روحانی مورد غفلت قرار گرفته
است وقتی ایشان از ضرورت گذشتن از این پیچ می گویند و تاکید می کنند: «ما می‌خواهیم
به رشدی توأم با اشتغال و رونق برسیم. روی پای خودمان بایستیم و نیازمان کمتر شود،
نیاز ما به صادرات نفت کمتر شود، اگر این چنین شود آن وقت مذاکرات هسته‌ای ما سریع‌تر
پیش می‌رود، هر چه ما توانمندتر شویم و هر چه اقتصاد مقاومتی ما، قوی‌تر و بهتر
شود و استقامت ما در اقتصاد بیشتر شود، راحت‌تر می‌توانیم با خارجی‌ها مذاکره کنیم
و در آن مذاکرات هم به موفقیت برسیم.» به همین دلیل و با توجه مواضع صریحی که
ایشان تا کنون بارها و بارها در مساله هسته ای داشته اند ما براین باوریم که
اظهارات روزگذشته آقای روحانی نتیجه یک بی تدبیری ساده در انتخاب مکان و زمان
ابراز نظراتشان است چرا که بخش مهمی از سخنان ایشان حرف های درستی بود و اگر ایشان
همین سخنان را در مکان و زمانی مرتبط می گفتند تا این حد منجر به سوءاستفاده رسانه
های بیگانه و برداشت نادرست تصمیم گیران کشورهای 1+5 نمی شد اما نمی توان کتمان
کرد که این بی تدبیری به ظاهر ساده اثرات جبران ناپذیری بر تلاش های شبانه روزی
تیم هسته ای می گذارد و معلوم نیست آقای ظریف چقدر باید در پشت میز مذاکره تلاش
کند تا شاید بتواند تبعات آن را در رسیدن به توافق برد برد کمتر کند و جلوی
فشارهای بیشتر و زیاده خواهی های طرف غربی را بگیرد. شاید اگر آقای روحانی زودتر
مسیر جبران را در پیش گیرند در این راه کمکی موثر به تیم هسته ای باشد در غیر این
صورت باید منتظر فشارها و زیاده خواهی های بیشتر کشورهای غربی و در نتیجه دور شدن
از توافقی باشیم که مهمترین هدف آقای روحانی است و علاوه بر آن احتمالا شاهد
اقدامات «عربستان امیدوار شده» در کمتر کردن قیمت نفت خواهیم بود.
محمد
سعید احدیان
منبع:
رصد
موضوعات مرتبط: اخبار اقتصادی - تحلیل
اخبار