در اوایل سال
جاری قیمت سنگ آهن وارداتی به چین، تخلیه شده در بنادر چین حدود هر تن 135 دلار
قیمت داشت در ماه می قیمت به 100 دلار هر تن نزول کرد و در آگوست به 90 دلار هر تن
رسید و حالا به زیر 80 دلار سقوط کرده است .
در شرایط فعلی عرضه سنگ آهن بسیار بیشتر از تقاضای آن است
و همین امر باعث شده است که تحلیل گران این بخش در مورد نتیجه گیری با مشکل روبرو
شوند. مهمترین تاثیر در تجارت سنگ آهن مربوط به بخش حمل و نقل آن است. از آنجا که
چین با محدودیت عرضه سنگ آهن در اوایل دهه 2000 میلادی روبرو بود شروع به توسعه
معادن داخلی خود کرد . کل برداشت سنگ آهن از معادن چین در سال 2003 ، 263 میلیون
تن بود اما در سال 2013 به 1436 میلیون تن رسید و به نظر می رسد در سال جاری این
روند همچنان ادامه یابد اما در مقایسه با درصد خلوص سنگ آهن اگر محاسبه کنیم
استخراج سال 2013 برابر است با 380 میلیون تن سنگ آهن وارداتی. از آنجا که خلوص
سنگ آهن چینی پایین است قیمت تمام شده آن بالاست. با توجه به قیمت های امروز سنگ
آهن وارداتی، به نظر می رسد 40 درصد از سنگ آهن تولیدی در داخل چین غیر اقتصادی
است در نتیجه این خبر خوبی است برای بخش حمل و نقل دریائی که می تواند سنگ آهن
وارداتی جایگزین سنگ آهن داخلی چین بشود. در حال حاضر بسیاری از معادن بزرگ چین که
تحت کنترل دولت هستند تولید را یا کاهش داده اند یا متوقف کرده اند اما نمی شود به
این روند زیاد امیدوار بود. دلیل این امر آن است که بیشتر معادن بزرگ سنگ آهن در
چین متعلق به کارخانه های بزرگ فولادسازی هستند که تحت کنترل دولت می باشند و
تعطیل شدن آنها به معنای افزایش بیکاری است که دولت چین از آن پرهیز می کند، دولت
چین دو سوم سنگ آهن دنیا را در سال 2013 مصرف کرده است در طول سالهای 2000 تا 2013
به علت اشتهای چین برای سنگ آهن، بسیاری عرضه کنندگان جدید به بازار این کالا
اضافه شده اند مثل ایران ، اندونزی ، برمه ، سوئد و اوکراین . این کشورهای جدید در
سال 2013 ، 6/98 میلیون تن سنگ آهن به چین فروخته اند در حالی که 10 سال قبل آنها
تنها 2/3 میلیون تن سنگ آهن به چین فروخته بودند، بنابراین تاثیر این عرضه کنندگان
کوچک در بازار سنگ آهن بسیار مهم است چرا که کاهش قیمت باعث خواهد شد که تولید
آنها کاهش یابد. همین امر باعث تاثیر ساختاری در تولید و تجارت سنگ آهن برای
سالهای آینده می گردد کاهش قیمت باعث توقف طرح های توسعه معادن سنگ آهن شده است نه
فقط این مساله در مورد معادن داخل چین بلکه در مورد معادن خارج از چین هم مشهود
است . معادن کوچک در استرالیا و برزیل تابحال تعطیل شده اند و پیش بینی می شود این
روند ادامه یابد تولیدکنندگان جدید هم در غرب افریقا درگیر این مطلب هستند.
کاهش قیمت سنگ آهن باعث شده است که فعالیت های جدیدی پا
بگیرد به طور مثال با توقف صدور سنگ آهن از هند کاهش قیمت سنگ آهن باعث شده که هند
به واردات سنگ آهن روی آورد از طرف دیگر کاهش قیمت سنگ آهن باعث شده تا
تکنولوژیهای جدید به کار گرفته شود تا قیمت تمام شده سنگ آهن برای تولیدکننده کاهش
یابد. شرکت های بزرگ معدنی که توانایی انجام این سرمایه گذاریها را داشته اند موفق
شده
اند که تولید خود را افزایش دهند. شرکت ریوتینتو که ظرفیت صدور 290 میلیون تن سنگ
آهن را در سال از استرالیا داشته در سال 2015، 40 میلیون تن و در سال 2017 ، 20
میلیون تن دیگر به صادرات خود اضافه خواهد کرد شرکت بی اچ بی بیلیتون هم که سالانه
250 میلیون تن از استرالیا صادر می کرده در سال 2015 به 290 میلیون تن صادرات
خواهد رسید. در برزیل هم شرکت واله به صادرات خود برای سال 2016 ، 90 میلیون تن
اضافه خواهد کرد .
از نگاه قیمتی به نظر می رسد که بازار سنگ آهن، کل سنگ آهن
عرضه شده از طرف استرالیا و برزیل را جذب کند. با توجه به این مطلب علیرغم آنکه
سود سنگ آهن برای معدن کاران بسیار کاهش یافته است ولی با این حال هنوز حاشیه سود
آنها جذاب است. در این میان استرالیائیها به علت آنکه فلاصله کمتری با بازار چین
دارند از موقعیت بهتری برخوردار می باشند اما نباید فراموش کرد که قیمت حمل و نقل
کاهش یافته است بنابراین شرکت های صادر کننده سنگ آهن بخصوص شرکتهای بزرگ صاحب
خطوط کشتیرانی هم هستند که از این امر سود خواهند برد. شرکت واله برزیل از این امتیاز برخوردار است.
در آینده این تنها تقاضا نیست که قیمت سنگ آهن را تعیین می کند بلکه قدرت
تولیدکننده ها و تکنولوژیهایی که از آنها استفاده می کنند و هزینه حمل، نقش تعیین
کننده خواهد داشت .
م.چیت ساز
پایگاه خبری
تحلیلی فولاد( ایفنا)