پایگاه خبری تحلیلی
فولاد (ایفنا)-روند
کاهش نرخ برابری روبل در برابر دلار که از چند ماه پیش آغاز شده بود، سرعت گرفته و
در دو روز گذشته، از نرخ ٥٨روبل در برابر هر دلار، به ٦٧روبل در برابر هر دلار
کاهش یافته است؛ هر چند بعدا بخشی از ارزش خود را بازیافت و در پایان معاملات به
٦٢روبل در برابر دلار رسید.
تلاش روسیه در
روزهای اخیر برای جلوگیری از سقوط بی‌سابقه ارزش روبل در برابر دلار با
شکست مواجه شده است. این شرایط ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه،
را با بحران ارزی تمام‌عیاری مواجه کرده که به‌گزارش رویترز، می‌تواند از قدرت
چنگال‌های فولادیش بکاهد.
به‌گزارش رسانه‌های
خبری، روند کاهش نرخ برابری روبل در برابر دلار که از چند ماه پیش آغاز شده بود،
سرعت گرفته و در دو روز گذشته، از نرخ ٥٨روبل در برابر هر دلار، به ٦٧روبل در
برابر هر دلار کاهش یافته است؛ هر چند بعدا بخشی از ارزش خود را بازیافت و در
پایان معاملات به ٦٢روبل در برابر دلار رسید.
کاهش ارزش روبل
در روز سه‌شنبه بیشترین کاهش در نرخ برابری روبل از سال١٩٩٨ و بحران بزرگ اقتصادی
روسیه بوده است. در آن زمان، دولت روسیه به‌دلیل کمبود منابع مالی، با خطر واخواست
بدهی‌های خود مواجه بود. به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، با وجود اقدام روز دوشنبه بانک
مرکزی روسیه و تزریق 6میلیارد دلار دیگر نقدینگی در ماه جاری برای جلوگیری از سقوط
بیشتر روبل، برای نخستین‌بار ارزش واحد پول روسیه در مقابل یک‌دلار به ۶۴ و در مقابل یورو به ۷۸
رسید. تنزل روبل اکنون از تنزل گریونا
واحد پول اوکراین، کشوری درحال جنگ و در آستانه ورشکستگی هم بد‌تر است. ارزش
گریونا در مقابل ارزهای دیگر(دلار و یورو) ۴۸
در 100 کاهش یافته است.
بانک مرکزی
روسیه اعلام کرده بود که نرخ بهره پایه را از 5/10درصد به ١٧درصد تغییر داده که
به منزله افزایشی حدود ۶۲درصد در این نرخ بود. اما این اقدام
هم نتوانست موجب تثبیت ارزش روبل شود. شرایطی که به اعتقاد برخی کارشناسان، توان
پوتین را برای مهار همزمان بحران اقتصادی و درگیری با غرب به بوته آزمایش گذاشته
است. همچنین در رویدادی که احتمالا شرایط را وخیم‌تر می‌کند، کاخ سفید اعلام کرده
باراک اوباما، رییس‌جمهور امریکا قصد دارد با افزایش تحریم‌های روسیه مربوط به
تحولات اوکراین موافقت کند.
امیدهایی که محقق نشد
به‌گزارش
رویترز، اوایل سال جاری، نرخ بهره پایه در روسیه 5/5درصد بود که در ماه مارس،
کوتاه‌مدتی پس از انضمام کریمه به خاک این کشور، به 7درصد افزایش یافت و این روند
همچنان ادامه داشته است. به این ترتیب، در حدود 10ماه گذشته، نرخ بهره پایه در
روسیه بیش از سه برابر شده است.
نرخ بهره پایه
تعیین‌کننده نرخ بهره در عملیات و معاملات بانکی و سایر معاملات است و بانک مرکزی
روسیه امیدوار بود با بالا رفتن نرخ بهره پرداختی به سپرده‌های بانکی، سرمایه‌گذاران
خارجی به سپرده‌گذاری در بانک‌های روسیه راغب شوند و روس‌ها نیز از خارج کردن
سرمایه خود از کشورشان یا تبدیل آن به ارزهای معتبر خارجی خودداری کنند. در چنین
صورتی، تقاضا برای روبل در برابر پول سایر کشورها افزایش می‌یابد و بانک مرکزی
روسیه انتظار دارد این وضعیت به تقویت نرخ برابری روبل در برابر سایر ارزها کمک
کند. پیش‌تر، بانک مرکزی حدود ٨٠میلیارد دلار از ذخیره ارزی خود را برای حراست از
نرخ برابری روبل فروخته بود اما این اقدام هم تاثیر چندانی نداشت و صرفا امکان آن
را به صاحبان سرمایه داد تا سرمایه‌های خود را به ارز مطمئن‌تر خارجی تبدیل کنند.
کاهش بهای نفت
آغاز روند
نزولی بهای نفت، اقتصاد روسیه را، که در سال‌های اخیر به عواید نفتی وابسته شده،
تحت فشار بیشتری قرار داده است. افزایش نرخ بهره پایه به معنی بالا بودن نرخ وام‌های
دریافتی از بانک‌ها و کاهش تقاضا برای چنین وام‌هایی است که به نوبه خود، باعث
تعمیق رکود در اقتصاد روسیه می‌شود. درعین‌حال، این اقدام می‌تواند از سرعت روند
تورمی کنونی بکاهد که آن هم تا حدی از کاهش نرخ برابری روبل و افزایش بهای اقلام
وارداتی ناشی شده است. رییس‌جمهوری و مقام‌های روسیه پیش‌تر
گفته بودند که تحریم‌های کنونی عملا کشورهای غربی را از منافع سرمایه‌گذاری در
روسیه محروم کرده و به زیان این کشورها خواهد بود. در زمان رونق بازار نفت، بخش
عمده‌یی از سرمایه‌گذاری‌ها در بخش نفت و گاز روسیه از منابع خارجی تامین می‌شد.
کریس ویفر،
مدیر موسسه مشاوره مالی مارکو، می‌گوید: افت روبل نتیجه هراس و واکنش‌های احساسي
است. به‌خاطر این هراس روبل در آستانه سقوط بی‌مهار قرار گرفته است. در این مرحله
ممکن است هر چیزی پیش بیاید. قوانین متداول اقتصادی در این وضعیت کاربرد ندارند و
دولت باید برای توقف این تنزل و بازگرداندن اعتماد، کاری انجام دهد.
نیل شرینگ، کار‌شناس
اقتصادی بازارهای درحال توسعه در موسسه کپیتال‌اکونومیکس مستقر در لندن، نیز می‌گوید،
ادامه کاهش ارزش روبل به این احساس روبه‌رشد دامن زده که بحران دارد از کنترل خارج
می‌شود. وی افزود، گمانه‌زنی‌ها درباره اقدامات احتمالی دولت و اعمال تدابیر شدید‌تر
در جهت کنترل سرمایه‌ها تقویت شده است. نیل شرینگ گفته است: در فقدان بهبود روابط
با غرب و برداشته شدن تحریم‌های اقتصادی و مالی علیه روسیه، جاذبه عامل کنترل سرمایه
و وام‌های خارجی برای دولت بیشتر می‌شود.
رسانه‌های روسی
هفته گذشته گزارش دادند که به دنبال افزایش تورم، اداره نان و غلات کشور خود را
برای افزایش 10درصدی بهای این محصولات استراتژیک آماده شده است. الکسی
نمریوک، رییس اتاق بازرگانی، صنایع و اصناف شهر مسکو گفت: بعضی از فروشگاه‌های
مسکو مانند دوران بحرانی و تورم شدید در دهه90، از قیمت‌گذاری کالا‌ها با روبل
خودداری می‌کنند. در آن سال‌ها فروشگاه‌هایی که اجازه نداشتند با ارزهای خارجی
قیمت‌گذاری کنند قیمت‌ها را به «واحد‌های برابر‌سازی شده» مشخص می‌کردند که در
حقیقت نام مستعار دلار است.
در سال‌های
اخیر، اقتصاد روسیه به‌دلیل بالا بودن بهای نفت صادراتی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی
از نرخ رشد قابل‌توجه برخوردار بود و از آن با عنوان یکی از اقتصادهای شکوفای جهان
یاد می‌شد. تحریم‌های وضع‌شده توسط کشورهای غربی به‌دلیل آنچه که مداخله روسیه در
اوکراین می‌دانند موانعی جدی را در راه جلب سرمایه‌گذاری خارجی ایجاد کرده و
همچنین ثبات اقتصادی این کشور را با تردید مواجه ساخته است.
روزنامه
فاینشنال‌تایمز با اشاره به سقوط کم‌سابقه ارز روبل مینویسد، در هفته‌های
اخیر روبل و نفت همپای هم در بازارهای جهانی سقوط کرده‌اند. در این شرایط دولت
روسیه در اقدامی غیرمعمول اوراق قرضه شرکت نفتی روسنفت را خریداری کرده است.
معامله‌یی غیرمعمول که پیامی محکم را به بازار می‌دهد. پیامی با این مضمون که
اولویت مسکو مبارزه با تورم یا ثبات روبل نیست بلکه حمایت از روسنفت است. دوم
اینکه بانک مرکزی روسیه آماده است تا از اهرم‌های سوال‌برانگیز استفاده کند. چراکه
معامله با روسنفت خطرات را در سیستم بانکی افزایش داده است. سوم اینکه،
کاملا روشن شده است که دولت و بانک مرکزی روسیه نه تنها استراتژی برای مقابله با
شرایط فعلی ندارند بلکه درک روشنی نیز از چگونگی برخورد با معضلی که با آن روبه‌رو
شده‌اند ندارند.
فاینشنال‌تایمز
مینویسد: کشتی اقتصاد روسیه در آستانه
ورود به توفان است اما ناخدایی برای این کشتی وجود ندارد. در هفته‌های اخیر بزرگ‌ترین
هراس‌های روسیه به واقعیت تبدیل شده است: بهای نفت در بازارهای جهانی سقوط کرده،
اقبال بازارهای آسیایی برای کمک شرکت‌های روسی کاهش یافته و امیدها برای لغو و
برداشتن تحریم‌های غرب به‌شدت کمرنگ شده است. با این شرایط چشم‌انداز اقتصاد روسیه
در سال2015 نیز بسیار وخیم‌تر از امروز خواهد شد.
منبع: خبر
اقتصادی
موضوعات مرتبط: نفت
- بازار نفت
- اخبار اقتصادی - تحلیل
اخبار