پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- نشریه اقتصادی اکونومیست طی گزارشی از نقش شبکه سوئیفت در
ارتباطات بین بانکی با اشاره به قطع ارتباط این شبکه با ایران و احتمال قطع ارتباط
روسیه با آن نوشت: تحریم سوئیفت یک ابزار قدرتمند است، اما این ابزار ریسک های خاص
خود را نیز دارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، نشریه اقتصادی اکونومیست طی گزارشی نوشت: در سال 1973، زمانی که
گروهی از بانک ها شبکه ای را برای انتقال پول بین کشورهای مختلف جهان ایجاد کردند
و آن را جایگزین سیستم قدیمی تلکس کردند، مبادلات مالی جهانی دستخوش یک تغییر شگرف
شد. امروز سیستم پیام های مالی الکترونیکی مورد استفاده انجمن ارتباطات مالی بین
بانکی جهانی (سوئیفت) سالانه بیش از 5 میلیون پیام بین بانکی را منتقل می کند.
در سال
2013، سوئیفت توانست نقل و انتقال تریلیون ها دلار پول را بین 10 هزار 500 بانک،
مدیر دارایی و شرکت که عضو این انجمن هستند، تسهیل نماید. سوئیفت نقل و انتقال ها را انجام نمی
دهد و پول مشتریان را نگه نمی دارد و پرداخت ها را تسویه نمی کند. بلکه قالبی را
ارائه می کند که تراکنشن های بین المللی می تواند از طریق آن بدون مشکل جریان یابد
و ردیابی شود.
بدون وجود
سوئیفت، تجارت و سرمایه گذاری بین المللی کندتر، گران تر و غیرمطمئن تر خواهد شد.
اما نقش پر رنگ این شبکه در ارتباطات مالی، موجب شده است که پای سوئیفت به عرصه
تحریم های بین المللی نیز باز شود. سوئیفت در سال 2012 بر اساس قوانین اروپایی
متعهد شد تا ارتباط بانک های ایرانی تحت تحریم های اتحادیه اروپا را با شبکه قطع
کند. اکنون نیز درخواست هایی برای محروم شدن بانک های روسی از این شبکه مطرح شده
است.
گروهی از
سناتورهای امریکایی در حال کار بر روی طرحی هستند که می تواند به تحریم ها علیه
روسیه اضافه شود. پارلمان اروپا در ماه سپتامبر قطعنامه ای را به تصویب رساند و از
اتحادیه اروپا خواست تا صدور اجازه قطع ارتباط بانک های روسی با سوئیفت را بررسی
نماید. (سوئیفت تحت قوانین بلژیک اداره می شود.) دولت های اروپایی در مورد این طرح
اختلاف نظر دارند.
به گفته
مارک دوبوویتز، عضو بنیاد صهیونیستی دفاع از دموکراسی ها، این تحریم یکی از
اولین تحریم هایی است که ایران خواهان برچیده شدن آن است. اما برخی از بانک های
محروم از سوئیفت، با اجاره کردن خطوط تلفن و فکس، از همتایانشان در دوبی، ترکیه و
چین یا با استفاده از بانک های ایرانی ای که همچنان در سوئیفت حضور دارند، همچنان
به نقل و انتقال پول ادامه می دهند؛ هرچند که این کار کند و پر هزینه است. این
تحریم ها همچنین بانک های غربی را وادار کرده است تا دیگر همکاری های خود با بانک
های تحت تحریم را نیز متوقف سازند.
تاثیر
چنین تحریمی بر اقتصاد شکننده روسیه قابل توجه خواهد بود. بانک های این کشور بیش
از بانک های ایرانی به بازارهای تجارت و سرمایه بین المللی متصل هستند. آنها نه
تنها استفاده فراوانی از سوئیفت می کنند، بلکه از دیگر سیستم های پرداختی که
سوئیفت به یکدیگر متصل می کند (نظیر فدوایر آمریکا و تارگت 2 بانک مرکزی اروپا)
نیز استفاده می نمایند. بیش از 90 درصد تراکنش های بانک های روسی با خارج از مرزها
انجام می گیرد.
خوان
زاراته، که یک دهه قبل، کمک قابل توجهی به وزارت خزانه داری آمریکا برای استفاده
از تحریم های بانکی ارائه کرده است گفت: «دولت ها باید در مورد نحوه استفاده از
سوئیفت به عنوان یک ابزار اعمال فشار مالی خیلی مراقب باشند. وی معتقد است، به
منظور جلوگیری از زیان های جانبی و به حداکثر رساندن مشروعیت این اقدامات، بهتر
است تنها بانک هایی هدف قرار گیرند که با فعالیت های غیرقانونی مشخصی ارتباط دارند.
مقامات
ارشد وزارت خزانه داری آمریکا نیز به رغم حمایت لفظی پر سر و صدا از کلیت تحریم
ها، در این زمینه محتاط هستند. یکی از مقامات وزارت خزانه داری آمریکا می گوید،
سوئیفت یک ابزار سودمند جهانی است و استفاده از آن برای تحریم، باید «یک گام فوق
العاده باشد که تنها در فوق العاده ترین وضعیت ها مورد استفاده قرار گیرد.» وی
اضافه می کند، قطع دسترسی به سوئیفت می تواند به معنای انتقال ترافیک تراکنش های
مالی به شبکه هایی باشد که امنیت کمتری دارند و راحت تر می توان آنها را مختل کرد.
بنابراین این کار به نفع خلافکاران و تروریست های سایبری خواهد بود. در مقابل
کسانی که امنیت جهانی را تهدید می کنند، تحریم سوئیفت یک ابزار قدرتمند است، اما
این ابزار ریسک های خاص خود را نیز دارد.
منبع: تسنیم