پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- یک تحلیلگر پاکستانی در مقاله‌ای
عنوان کرد خط لوله صلح به علت منافع آمریکا کنار گذاشته شده است و عدم استقلال
اسلام‌آباد همانطور که این پروژه را عقیم گذاشت، می‌تواند سرنوشتی مشابه برای طرح
جایگزین این کشور برای واردات گاز از ایران رقم بزند.
به
گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل فارس، روزنامه نیشن در مقاله‌ای در مورد خط لوله
انتقال گاز ایران به پاکستان به قلم فاضل حیدر، تحلیلگر پاکستانی نوشت، ایران
منابع انرژی دارد و پاکستان، همسایه این کشور به انرژی احتیاج دارد. تلاش این دو
کشور برای انعقاد یک قرارداد گازی سال‌هاست که با کارشکنی قدرت‌های خارجی روبرو
شده است اما اکنون آنها تلاش می‌کنند تا رویکرد جدیدی در پیش بگیرند.
ماه
گذشته، پاکستان در میان تهدیدهای آمریکا به تحریم خط لوله انتقال گاز ایران، یک
برنامه واردات گاز جایگزین، به این کشور پیشنهاد کرد. این طرح جدید شامل تغییر گاز
طبیعی به گاز طبیعی مایع (ال‌ان‌جی) و استفاده از پایانه ال‌ان‌جی عمان برای
واردات گاز ایران است.
در
اواخر ماه گذشته، شاهد خاقان عباسی وزیر نفت پاکستان با مقامات ایران در
تهران ملاقات کرد و این طرح واردات ال‌ان‌جی را ارائه کرد؛ این طرح در نهایت به
معنای کنار گذاشتن پروژه خط لوله گاز ایران است.
بر
اساس این طرح جدید، ایران صادرات گاز طبیعی را با صادرات ال‌ان‌جی جایگزین می‌کند
و این نوع گاز را از طریق تسهیلات پایانه‌ای عمان به پاکستان صادر می‌کند. عمان
پیش از این با ایران قراردادی به امضا رسانده است که بر اساس آن حدود 60 میلیارد
دلار گاز طبیعی طی مدت 25 سال از این کشور خریداری خواهد کرد.
همچنین
پیشنهاد شده است تا یک پایانه ال‌ان‌جی در بندر گوادر در جنوب غربی استان بلوچستان
در مرز با ایران احداث شود و یک خط لوله ال‌ان‌جی از گوادر به شهر نواب شاه در
جنوب استان سند کشیده شود. خط لوله گوادر – نواب شاه 71 کیلومتر توسعه خواهد یافت
و در صورت برداشته شدن تحریم‌های آمریکا تا مرز ایران برای انتقال گاز از طریق خط
لوله صلح کشیده خواهد شد.
به
نوشته این گزارش، خط لوله صلح که اجرای آن مدت‌هاست به تعویق افتاده است، عملا پس
از عدم موفقیت پاکستان برای انجام تعهداتش، پایان یافته تلقی می‌‌شود.
بر
اساس قرارداد خط لوله صلح، پاکستان در صورت عدم تکمیل بخش پاکستانی این خط لوله تا
31 دسامبر، باید به ایران جریمه بپردازد. ایران پیش از این، بخش خود را کامل نموده
است.
خط
لوله صلح به شدت با مخالفت آمریکا روبرو است و در مقابل از حمایت روسیه و چین
برخوردار است. به طور مشابه، خط لوله تاپی (ترکمنستان، افغانستان، پاکستان، هند)
که از پشتیبانی آمریکا برخوردار است با مخالفت روسیه مواجه است. هند در سال 2009
تحت فشارهای آمریکا از خط لوله ایران کنار کشید.
علی‌رغم توافق موقتی ایران و غرب در
ژنو در سال گذشته، آمریکا با معافیت خط لوله صلح از تحریم موافقت نکرده است.
اما
به راستی، دلیل واقعی عدم تکمیل خط لوله استراتژیک صلح چیست؟ در حقیقت، منافع
ژئوپلتیکی و اقتصادی در نهایت سبب توقف این پروژه شد. بر اساس برآوردها، میادین
دولت‌آباد ترکمنستان 159 تریلیون فوت مکعب ذخایر گازی دارند و شرکت آمریکایی
یونکال در این میادین فعال است. از اینرو، آمریکا همواره از خط لوله تاپی که از
خاک افغانستان می‌گذرد، حمایت کرده است اما وضعیت امنیتی تاپایدار و بی‌ثبات این
کشور جنگ‌زده مانع از اجرای این پروژه شده است.
از
طرف دیگر، روسیه با احداث خط لوله تاپی مخالف است چراکه می‌خواهد تا گاز ترکمنستان
تحت کنترل این کشور باقی بماند. ترکمنستان در حال حاضر، بخش اعظمی از گاز خود را
از طریق خط لوله‌ای تحت کنترل گازپروم روسیه به اوکراین صادر می‌کند. با این حال،
مسکو به طور کامل از خط لوله صلح برای تامین نیازهای انرژی جنوب و غرب آسیا
حمایت می‌کند.
خط
لوله صلح می‌تواند، طناب نجاتی از جنس انرژی برای پاکستان باشد چراکه در ابتدا
روزانه 30 میلیون مترمکعب گاز به این کشور وارد می‌کند. پاکستان در حال حاضر با
وضعیت فوق‌العاده مواجه است. این کشور روزانه با 8 تا 14 ساعت خاموشی دست و پنجه
نرم می‌کند. کمبود گاز نه تنها جمعیت 180 میلیون نفری پاکستان را در زمستان با
وضعیت مصیبت‌باری مواجه می‌کند بلکه بر بازده صنایع این کشور نیز تاثیر گذاشته
است. این کشور با کمبود روزانه حدود 2 میلیارد فوت مکعب گاز مواجه است.
جنگ
بر سر خط لوله‌های صلح و تاپی در نهایت پاکستان، هند و ایران را مجبور ساخت
تا این پروژه را رها سازند. ماجرای این پروژه این واقعیت را روشن ساخت که هراندازه
پاکستان به یک پروژه انرژی نیاز داشته باشد، اما در نهایت همه چیز بر اساس منافع
قدرت‌های بزرگ پیش خواهد رفت؛ از اینرو دور از ذهن نیست که پروژه پیشنهادی پاکستان
به ایران برای واردات ال‌ان‌جی نیز به سرنوشت خط لوله صلح مبتلا شود.
منبع:
فارس