نیازی به اصلاح بودجه نیست

پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- دولت یازدهم در حالی تدوین بودجه ٩٤ را در دستور کار دارد که قیمت نفت در بازارهای جهانی با افتی قابل توجه و معنادار روبه‌رو شده است.

به گزارش شانا به نقل از روزنامه آرمان_فرشته فریادرس، افت ناگهانی قیمت نفت در بازارهای جهانی سرانجام نفت خیزها را بر آن داشت تا در تدوین قانون بودجه سال آینده خود محتاط تر عمل کنند.

خبرها حاکی از آن است که اعضای اوپک بنا دارند در بودجه سنواتی خود قیمت هر بشکه نفت را در محدوده ٦٠ تا ٨٠ دلار تعیین کنند. این اقدام توام با آینده نگری اعضای اوپک در حالی رقم می‌خورد که ایران هم به دنبال کاهش قیمت بشکه های نفتی در بودجه سال ٩٤ است و بر اساس آنچه مقام های مطلع اعلام کرده‌اند، گرچه هنوز قیمت نفت خام در بودجه سال آینده نهایی نشده، اما احتمال گنجاندن نفت ٧٠ دلاری و تقبل ریسک کمتر در خصوص تحقق درآمدهای ارزی در آن کم نیست حال آنکه بودجه سال جاری  با نفت١٠٠ دلاری بسته شده بود.

مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه پیش بینی می‌شود قیمت نفت به کمتر از بشکه‌ای ٨٠ دلار کاهش نمی یابد، گفت برای سال آینده پیشنهاد می‌کنیم قیمت نفت در بودجه سال ٩٤ بین ٧٠ تا ٧٥ دلار به ازای هر بشکه گنجانده شود. 

سید محسن قمصری امروز در گفت وگو با مهر در مورد قیمت پیشنهادی شرکت ملی نفت ایران برای گنجاندن در قانون بودجه سال آینده، گفت: پیش‌بینی‌ها و برآوردها حاکی از آن است که قیمت نفت خام به کمتر از ٨٠ دلار در هر بشکه کاهش پیدا نخواهد کرد.

 جایگزین مطمئن برای کاهش درآمدهای نفتی

ابراهیم نکو عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که در صورت ادامه روند کاهشی قیمت جهانی نفت چه تمهیدی باید برای بودجه سال آینده اندیشیده شود و اینکه آیا اصلا نیازی به اصلاح بودجه هست یا خیر، به آرمان گفت:  در ارتباط با کاهش قیمت نفت خوشبختانه مشکلاتی که ممکن بود، پیش آید را شاهد نیستیم.

مدیریت دولت در بخش های مختلف و برنامه ریزی‌های صحیح اقتصادی به نوعی برخی کاستی‌های ناشی از کاهش درآمدهای نفتی را جبران کرده‌اند. لذا فکر می‌کنم جای نگرانی نیست و با توجه به کاهش تورم و گرانی و بهبود وضعیت اقتصادی برخی نگرانی ها که ممکن بود به دنبال کاهش قیمت نفت بوجود آید، را شاهد نیستیم.

البته آنچه مسلم است کاهش قیمت در بودجه سال ٩٣ و ٩٤ بدون تاثیر نخواهد بود. طبیعی است که اینگونه اتفاقات در مقاطعی برنامه های دولت را تحت تاثیر قرار می‌دهد و وقت زیادی از دولت را به خود اختصاص خواهد داد. اما دولت باید راه های جایگزین مطمئنی برای جبران این خسارات وارده داشته باشد.

البته این واقعیتی است که رخ داده و باید آن را بپذیریم. با توجه به اینکه ایران به عنوان بازیگری سازنده در روابط بین الملل مورد توجه قرار گرفته است، برای برخی  کشورها در جوامع جهانی نگران کننده است و به  دنبال تضعیف ایران هستند.

  بودجه باید واقعی‌تر بسته شود

این نماینده مجلس در پاسخ به این سوال که آیا با ادامه روند کاهشی قیمت نفت شاهد کسری بودجه در سال ٩٤ خواهیم بود یا خیر، تصریح کرد: همانطور که عرض کردم این اتفاقی است که رخ داده است. برخی کشورهای متخاصم قصد دارند از این طریق  موقعیت ایران را تضعیف کنند. 

قطعا به دنبال  کاهش قیمت نفت، در بودجه ٩٤ با مشکلاتی روبه‌رو خواهیم شد و دولت باید حتما برای کاهش قیمت بیشتر نفت چاره اندیشی کند و با نگاه عدم وابستگی به بودجه‌های نفتی گام بردارد و جایگزین‌های مطمئن‌تری پیدا کند. به اعتقاد من دولت حتما پیش بینی‌های لازم در این باره را دارد و در جلساتی هم که برگزار شده این نوع نگرانی‌ها و برنامه‌ریزی‌ها مطرح شده است.

در بودجه ٩٤ نسبت به گذشته در وابستگی به درآمدهای نفتی منطقی­ تر عمل خواهد شد.  چرا که کاهش قیمت نفت تلنگری به دولت بود که بتواند بودجه را واقعی تر ببندد. علاوه بر اینکه مجلس هم  با دقت نظر بیشتری ورود پیدا خواهد کرد، خود دولت هم قبل از اینکه نگرانی در مجلس بوجود آید، اقدامات لازم را انجام خواهد داد.

  روند کاهشی قیمت نفت پایدار نیست

نکو در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه با توجه به کاهش قیمت جهانی نفت، فکر می کنید قیمت نفت در بودجه ٩٤ باید بر پایه چه قیمتی بسته شود، اظهار داشت:‌ البته در خصوص بستن بودجه باتوجه به کاهش جهانی قیمت نفت اظهار نظرهای مختلفی وجود دارد اما بایستی این نظرات بر مبنای فشارهای بین المللی باشد که بر ایران وارد می شود و بر آن اساس قیمت نفت تعیین شود.

اگر بنا است که بودجه بر  نفت ٧٠ دلاری بسته شود، نوسانات اختلاف نظر باید  بین  ٦٥ تا ٧٥ باشد. البته این اتفاقات ناشی از این است که به درستی نتوانستیم شرایط بین الملل را تخمین بزنیم و آینده نگری ما ضعیف بوده است.  البته  روند کاهش قیمت نفت نیز مقطعی است و این روند کاهشی پایدار نیست. حتی شکننده‌تر خواهد بود و ممکن است که قیمت نفت افزایش قابل توجهی داشته باشد. که در آن صورت اگر مازاد درآمد داشتیم، دولت  می­تواند در متمم های بعدی و مصارف دیگر برای آن برنامه‌ریزی کند. اما دولت باید در این برهه زمانی به روند کاهشی قیمت نفت به عنوان یک فرصت طلایی نگاه کند که بتواند روی دیگر منابع درآمدی خود برنامه ریزی کند تا در نهایت به سمتی حرکت کنیم که وابستگی به درآمدهای نفتی کاهش یابد.

 کاهش ٢٠ درصدی درآمدهای  نفتی

محمد علیپور دیگر عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز  در این‌باره به آرمان گفت: البته دست اندرکاران عقیده دارند که نیازی به اصلاح بودجه نیست. البته در بودجه سال ٩٤ با کاهش ٢٠ درصدی درآمدهای  نفتی روبه‌رو خواهیم شد که دولت باید این کاهش درآمدهای نفتی را به نوعی جبران کند؛ یا باید هزینه‌ها را کاهش دهد یا درآمد خود را افزایش دهد.

البته مهلت ارائه بودجه ٩٤ به مجلس آذرماه است و هنوز زمان داریم. البته اعلام شد که برای سال ٩٣ نیازی به اصلاح بودجه نیست. همانطور که عرض کردم  پیش بینی‌ها نشان می‌دهد که با کاهش ٢٠ درصدی درآمد نفتی در سال ٩٤ روبه‌رو باشیم. بالاخره معاونت نظارت راهبردی رئیس جمهور، برنامه ریزی  لازم را انجام خواهند داد، همانطور که  خودشان هم اعلام کردند که آمادگی لازم برای جبران این کاهش ٢٠ درصدی وجود دارد. در ابن راستا دولت هم قطعا تدابیری خواهد اندیشید.

البته قیمت های پیشنهادی  نفت برای بستن بودجه بر اساس یکسری پیش بینی هاست، حتی ممکن است که پایین تر یا بالاتر از این مقدار محقق شود، به نظر می‌رسد که نفت ٨٠ دلاری برای بودجه ٩٤ به واقعیت نزدیک تر باشد. 

 کسری بودجه بیش از ٩ درصد نخواهد بود

البته غلامرضا تاجگردون رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی معتقد است  در صورت ادامه این روند میزان کسری بودجه سال جاری بیش از ٩ درصد نخواهد بود. وی در این خصوص به ایسنا گفت:‌ برآورد ما این است که میزان عدم تحقق درآمدهای نفتی آن هم در سه ماهه سوم بودجه ٩٣ ، ٨ تا ٩ درصد خواهد بود و دولت باید عدم تحقق درآمد را با مکانیزم تخفیف حل کند که این اتفاق خاصی نیست.

 اگر روند کاهش قیمت نفت در سال ٩٤ هم ادامه یابد باید فکر جدی برای منابع دولت کرد اما در بودجه ٩٣ برآورد بودجه فروش یک میلیون و ٣٠٠ هزار بشکه نفت بوده که تا الان یک میلیون و ٢٩٠ هزار بشکه نفت فروخته شده است. ضمن اینکه قیمت هر بشکه نفت در بودجه ١٠٠ دلار پیش‌بینی شده بود در حالی‌که تا شهریور ماه هر بشکه نفت ١٠٤ دلار به فروش رسیده لذا ما در حال حاضر مشکلی در این زمینه نداریم اما اگر روند کاهش قیمت ٣ ماه ادامه یابد در اسفندماه ٨ تا ٩ درصد کاهش درآمد داریم زیرا قیمت نفت ٢٠ درصد افت کرده و اثر آن در سه ماهه آخر سال بروز می‌کند. 

ما با دولت هم در این رابطه مذاکره کرده‌ایم و نیازی به اصلاح بودجه و متمم بودجه نیست بلکه می‌توان با مکانیزم تخفیف این مشکل را حل کرد.  برای سال آینده چند عامل موثر است. یکی اینکه باید ببینیم در فضای بین‌المللی چه اتفاقی می‌افتد مثلا مذاکرات خیلی تاثیرگذار است.

البته مذاکرات به کاهش قیمت کمک می‌کند نه افزایش قیمت اما فضای تولید و بازار را بهتر خواهد کرد. نکته دوم این است که استفاده از مخازن و ذخایر کشورهای دیگر خیلی تاثیر گذاشته و قدرت برابری دلار هم روی قیمت نفت اثرگذار است زیرا در حال حاضر یکی از دلایل کاهش قیمت نفت افزایش قیمت دلار است. 

در سال آینده باید قطعا احتیاط‌مان را بیشتر کنیم و طبیعتا باید قیمت هر بشکه نفت را کمتر از ١٠٠ دلار در نظر بگیریم مگر اینکه میزان تولید و صادراتمان افزایش یابد.

 همچنین غلامرضا کاتب، عضو کمیسیون برنامه و بودجه به ایسنا گفت: به دلیل حساسیت و تبعاتی که با کاهش قیمت جهانی نفت در این روزها مواجه هستیم، اعضای کمیسیون برنامه ، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی، وزیر نفت و معاونین وزیر و معاونین معاونت نظارت راهبردی رئیس جمهور در جلسه‌ای به بررسی این موضوع و راهکار‌های آن پرداختند.

 با توجه به اینکه کاهش قیمت نفت بر بودجه سال ٩٣ و ٩٤ تاثیر گذار است، در این جلسه مقرر شد برای جلوگیری از کسری بودجه سال ٩٣ معاونت نظارت راهبردی با هماهنگی وزارت نفت و با استفاده از ابزار های قانونی در اختیار بر اساس تخصیص اعتبارات،کسری بودجه را به گونه‌ای مدیریت نمایند که نیاز به اصلاح قانون بودجه نباشد.  در این جلسه مقرر شد دولت بر اساس قیمت‌های واقعی نفت و پیش بینی از آینده معادلات جهانی لایحه بودجه سال آینده را بر اساس قیمت واقعی به مجلس ارائه دهد تا سال آینده با کسری بودجه مواجه نگردیم. 

وضعیت نزولی قیمت نفت خام،بیش از هر عامل دیگری از وجود مازاد عرضه نفت در سال جاری و پیش بینی شکل گیری مازاد عرضه چشمگیر در سال آینده در بازار ناشی شده است لذا مدیریت بودجه برای سال جاری و نحوه صحیح و واقعی بودجه نویسی برای سال ١٣٩٤ ضروری است.

منبع: شانا