پایگاه
خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- هفته گذشته بود که
خبر صفر شدن واردات فولاد از سوی معاون معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت بر خروجی
رسانه‌ها قرار گرفت.
موضوعی
که در ابتدا ممکن است این ذهنیت را ایجاد کند که در شرایطی که ایران با مشکلات
اقتصادی ناشی از رکود دست و پنجه نرم می‌کند و از سوی دیگر سالانه به بیش از ۹
میلیون تن فولاد وارداتی نیازمند است، اعلام صفر شدن واردات فولاد بیشتر جنبه
تبلیغاتی داشته اما در این رابطه کارشناسان معتقدند رشد ۷ درصدی تولید فولاد در
سال اخیر نشات‌گرفته از تلاش دولت یازدهم در راه‌اندازی طرح‌های هفتگانه فولادی
است که سال‌ها در حالت نیمه‌فعال باقی مانده بودند و همچنین کاهش مصرف فولاد در
صنایع پایین‌دستی که در نتیجه اعمال تحریم‌ها به کاهش واردات منجر شده و از سوی
دیگر افزایش یک میلیون تنی فولاد در سال اخیر تراز فولاد را به صفر رسانده است.
درواقع فولاد از معدود محصولات صنعتی است که تولید آن در اولویت برنامه‌ریزی‌های
کلان دولت‌ها قرار داشته و به‌عنوان صنعتی مادر برای سایر صنایع همچون خودروسازی
و... محسوب می‌شود.
رشد تولید فولاد ایران دو برابر سطح جهانی است
دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد با اشاره به اینکه صفر شدن
واردات فولاد ایران تا حدودی به افزایش تولید برمی‌گردد، به صمت گفت: در حال حاضر
تولید فولاد ایران ۷ درصد رشد داشته که نسبت به میانگین جهانی که نزدیک به ۳/۵
درصد است، بیشتر بوده و همین موضوع منجر به تراز صفر واردات و صادرات شده است.
البته تراز صفر به این معنا نیست که واردات نداریم زیرا در برخی کالاها همچون ورق ۲
میل فولاد ما به واردات بیشتری نیاز داریم، حال محصولات دیگری از فولاد در ایران
بیشتر تولید می‌شود و با صادرات بالاتری همراه است که منجر به ایجاد توازن بین
واردات و صادرات شده است. رسول خلیفه سلطان با نوید کاهش نیاز به واردات فولاد در
سال‌های آینده افزود: گرچه واردات فولاد در ایران هیچ‌گاه صفر نمی‌شود زیرا تولید
برخی از آنها توجیه اقتصادی ندارد اما با این روند افزایش تولید و فراهم شدن شرایط
خروج از رکود اقتصادی در سال‌های آینده نیاز به واردات فولاد کاهش خواهد یافت. او
با بیان اینکه رفع تحریم و ایجاد رونق در صنعت ممکن است منجر به واردات بیشتر در
فولاد شود، ادامه داد: به طور قطع با فعال شدن و افزایش ظرفیت تولید شرکت‌های
وابسته به صنعت فولاد، نیاز به این محصول افزایش یافته و نیاز به واردات فولاد
بیشتر خواهد شد اما با ادامه روند رو به رشد تولید آن در ایران این شرایط پایدار
نخواهد بود. در واقع ترسیم افق ۱۴۰۴ در فولاد منجر به حرکت به سمت افزایش تولید
خواهد شد گرچه ممکن است به آن میزان یعنی ۴۵ میلیون تن نرسیم اما به نظر می‌رسد ۳۵
تا ۴۰ میلیون تن در سال محقق خواهد شد.
مصرف فولاد به ازای هر نفر در ایران کاهش یافته است
یک عضو انجمن فولاد در رابطه با صفر شدن میزان واردات
فولاد ایران به صمت اظهار کرد: در کشورهای توسعه‌یافته مصرف فولاد به ازای هر نفر
از جمعیت کشور بین ۴۰۰ کیلوگرم تا ۱ تن است، به گونه‌ای که در امریکا به ازای هر
نفر ۴۰۰ کیلوگرم فولاد در سال
مصرف می‌شود اما این مقدار در کره جنوبی یک تن و در اروپا بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ کیلوگرم
است. این در حالی است که در ایران مصرف فولاد به ازای هر نفر در سال به ۱۷۰
کیلوگرم می‌رسد که در زمان قبل از تحریم‌ها ۲۵۰ کیلوگرم بوده است بنابراین کاهش
واردات فولاد تا حدودی به کاهش مصرف آن برمی‌گردد. رضا شهرستانی با نگاهی به میزان
تولید و مصرف فولاد در ایران اضافه کرد: با توجه به اینکه ایران در سال‌های گذشته
نزدیک به ۹/۵ میلیون تن فولاد وارد می‌کرد و از سوی دیگر تولید فولاد در ایران ۷
درصد در سال جاری به دلیل راه‌اندازی طرح‌های متوقف فولادی افزایش یافته به سادگی
می‌توان پی برد میزان مصرف ایران کاهش یافته است زیرا افزایش ۷ درصدی از ۱۶ میلیون
تن تولید فولاد می‌شود نزدیک به ۱ میلیون تن افزایش سالانه، پس نمی‌تواند واردات ۹/۵میلیون
تنی گذشته را جبران کند و این صفر شدن به تراز فولاد بر می‌گردد یعنی کاهش واردات
در مقابل افزایش جزئی صادرات فولاد. او با اشاره به اینکه فولاد جزو صنایع مادر
است و راه‌اندازی آنها زمانبر است، ادامه داد: با توجه به اینکه بخش‌های مختلف
صنعت از صنایع فولادی تغذیه می‌شوند و راه‌اندازی آنها سال‌های زیادی طول می‌کشد،
نیاز است که دولت با ایجاد ثبات اقتصادی و اعمال برنامه‌های حمایتی، از تسهیلات
بانکی با بهره پایین در تامین تجهیزات گرفته تا اعمال مشوق‌های صادراتی و... برای
استقرار صنایع اقدام کند تا بتواند با جذب سرمایه‌گذار، تولید را افزایش دهد. زیرا
در شرایط کنونی تحقق ۴۵ میلیون تن فولاد در چشم‌انداز ۱۴۰۴ با رشد ۷ درصدی در سال
محقق نمی‌شود و نیاز به ۲۰ درصد رشد در سال هستیم که این موضوع زمانی تحقق می‌یابد
که دولت با ایجاد ثبات و امنیت سرمایه‌گذاری، دروازه‌های این بخش را به سوی سرمایه‌ها
بگشاید. شاید دولت با اجرای سیاست‌های افزایش پلکانی تعرفه صادرات مواد اولیه که
به صورت سالانه اعمال شود و همچنین افزایش پلکانی تعرفه واردات کالاهای نهایی
بتواند در جهت حمایت از تقویت تولید و دستیابی به چشم‌انداز حرکت کند.
منبع: گسترش صنعت